Aktuell

Denn Karneval gibt es nur einmal im Jahr
Przeca ros w roczku momy karnawał

Karneval am Rhein! - karnawał nad Rynym

Ta tradycja jusz łot 100 lot – w unifotmach jak za Starego Fritza w Prusach, kaj i my w Slonsku byli, i tak sie łostało w kitlach żołto-niebieskich w farbach Slonska - tes widzymy. Pszet popielcym w poniedziałek je tzw. Rosen-Montag na Westfalii i Nadrynii, w Saksoni, kaj je wolne łot roboty – i idzie sie na Rosenmontag-Zug, pochod. Wszjyscy sie wygupiajom, śpiewajom, sie całujom, kożdy je pozytywnie przijaźnie nastawiony. Ale i wytykajom w wicach, co leży im na sercu. Tu niy cza sie fstydzić, mogiemy walić ślonskom gwarom wiela cza – na tym tysz polega karnawał – czuć sie jak u siebie w doma – DOMOWINIE, eli w Heimacie. ...

Peter Karl Sczepanek

Freitag 13. Dezember 2002 – Kobenhavn

Europejsko PIYTNOSTKA w tym dniu spotkała sie tam ( Kopenhaga) by na Topie umożliwit' (1) przijyncie „dziesióntce” nowych – z Polskóm? Twarde stawianie żądań przez polsko delegacjo rządowo w tej sprawie trwało cały dziyń i pora razy było przerywane. Właściwie to się zastanawióm, bo tak koło 10-tej, to już przi stole szło zmiynić Polan na Rumunów. Dlo mnie – Shlonzoka – byłoby to chyba lepsze, choćbych potym musioł się starat’ o wiza przi wyjeździe w odwiedziny do Familii za Odra, abo do Czech. Rumuni by dużo myni kosztowali Unia, a Polanie majóm jeszcze dużo, och dużo do zrobiynio by w ogóle wlyść na to europejsko droga ...

Ewald Bienia

Z biegiem Rudy

Rostomajnte som rzyki na świecie, ale dycko jedna jest twoja, to ta nad kerom żeś sie urodziył . Choćbyś potym widzioł tysiąc inkszych, zawsze bydziesz ta nojpiykniejszo pamiyntoł, chocioż by według tych drugich jak przikopka wyglądała .
Wiela ludzi przez cołki życie po świecie wandruje i w rostolicznych rzykach nogi moczy, ale ta , do keryj piyrszy roz sie wlazło i poczuło sie jeja zimno woda małymi nożkami , do tyj dycko wrocajom. ...

Bogdan Dzierżawa

Historia

Kwota ta (76 milionów dolarów) sprawia wrażenie. Jeśli jeszcze pomnożyć ją przez aktualny kurs dolara (ale aktualny w 1932 roku, kiedy sprawa o ten spadek dostała się przed śląskie sądy), który wynosił 5,19 zł, a do tego pomnożyć przez współczynnik siły nabywczej pieniądza, który dla tego okresu wynosi 10 (czyli średnio 10 razy tańsze były artykuły spożywcze i praca ludzka), wtedy jest to kwota, która pozwala spokojnie żyć bez pracy nawet kilku pokoleniom jednej rodziny. ..

Piotr Kalinowski

Europäische Straßen in Polen, Schlesien und im Plesser Land O/S

Der größte Teil der Straßen und Fahrwege, vorwiegend in Oberschlesien ist mit dem Bau und der weiteren Entwicklung oberschlesischer Industrie in der II. Hälfte des XIX. Jahrhunderts verbunden. Nach dem Ende des I. Weltkrieges wurden die neuen Strassen weiterhin ausgebaut und modernisiert, denn die Zahl der Autos, die sich auf den Straßen bewegten, wuchs von Jahr zu Jahr. Große Aufmerksamkeit wurde in dieser Hinsicht den oberschlesischen Straßen, besonders im Plesser Kreis geschenkt. Heute gelten sie als die besten in ganz Polen. ...

Po wygaśnięciu Rewolucji Francuskiej cesarz Napoleon rozpoczął proces siłowego jednoczenia Europy. W 1805 roku pod Austerlitz rozbił doszczętnie armię austriacko - rosyjską, a w zawartym pokoju wymusił zrzeczenie się przez cesarzy austriackich tytułu Cesarzy Rzymskich oraz rozwiązał Święte Cesarstwo Rzymskie Narodów Niemieckich, istniejące od X wieku. Rok później pod Jeną doszło do kompletnego rozbicia również armii pruskiej. Król pruski zgodził się na uzależnienie polityczne swego kraju od Francji oraz na stacjonowanie w Prusach wojsk francuskich. Europa powoli uznawała zwierzchność Napoleona. ...

Piotr Kalinowski

Refleksje górnośląskie - czy naprawdę rok 2003 rokiem prawdy?

Uaktywniać powinniśmy się wszyscy, przestańmy być bierni, tylko czekać i czekać, w obawie, że znów nam „zrobią krzywdę”, i patrzeć na każdego, jakby „mi z piwnicy ziemniaki kradli” – nie! - otwarcie, z wiarą, wspólnie czyli w sile, w podniesieniu na duchu, z uśmiechem na twarzy - to ważne! ...

Czesko-polskie i niemieckie przetargi językowe na Śląsku, czyli - jak polski rząd robi teraz to samo, co mądrzy śląscy Piastowie w 13 i 14 wieku

„Ojczyzna” po austriacku, w oczach wojaka Szwejka. Germanizacja Śląska, a gdzie czechizacja i polonizacja Śląska? Germanizacja języka, kultury, a dlaczego nie gospodarcza, albo brać dla siebie z gotowego, nic nie szkodzi? A nasze cechy charakteru z...złotego i czarnego orła herbu! A gdzie jest śląska tolerancja? ...

Pomostowe refleksje przy pomniku F.W. von Reden – „Most Ozimek”

Oto poniżej urywek drugiej broszurki pt.: „Sławę i wolność rozniecać” z cyklu powstałej mojej publikacji: „Augus Kiss, z krainy przychodzących i odchodzących”.
A okoliczność jest nielada, wspomniany w tym urywku most nad rzeką Mała Panew w Ozimku na Górnym Śląsku (obecnie na „Opolszczyźnie”) powstał, jako pierwszy metalowy most na świecie, cudo techniki, właśnie w miejscowej, dzisiejszej „Hucie Ozimek”.
Dzisiajsza huta w sytuacji upadłości, zaliczona do likwidacji, co czytamy w gazetach górnośląskich, ale kiedyś przed 200 laty należała do wyróżniającej się huty pod nazwą „Malapane Hütte”, powstała na zlecenie Fryderyka II. ...

Peter Karl Sczepanek

BAJKI NIE TEJ  BAJKI

Od kiedy pamiętam zawsze chciałem być choinką. A nawet dalej. Podejrzewam, że kiedy tego sobie jeszcze nie uświadamiałem, chciałem być choinką, tą świąteczną pełną przepychu i frywolności, pełną blasku i powabu - czarując wokół gwiazdami, odsłaniając tajemnice.
Znając moją skrywaną miłość, starsi koledzy z podwórka pomalowali mnie pewnego, jakże pamiętnego i nie da się ukryć pięknego dla mnie dnia, olejnymi farbami, znalezionymi na śmietniku tuż za naszym domem. ...

Krystain Gałuszka

Fyrcok za briftryjgra

Roz tez w 1943 roku - jak jeszcze w Libomi byli Njymce - somsiad od Fyrcoka pieronym go prosiył, żeby poszoł za niego do szkoły, bo rechtor co uczy jego synka kozoł przijść zarozki do kancleryje ojcowi, matce abo opiekunowi. To żech se pomysloł - padoł somsiod do Fyrcoka - ty byś se tam lepszy dogodoł, bo umisz lepszy godać po njymiecku.
Fyrcok nie doł se prosić i poszoł. ...

Rudolf Paciok

Der Federball

Sobald meine Schwestern ins heiratsfähige Alter kamen, mußte meine Mutter für die Aussteuer, in erster Linie für die Betten, sorgen. Zu diesem Zwecke wurden zu Hause einige Gänse gehalten und dieselben im Laufe des Jahres wiederholt gerupft. Die Federn wurden in einem großen Leinensack gesammelt und für den Winter aufgehoben. An den langen Winterabenden kamen dann Freundinnen und Bekannte zum Federschleißen. Wir versammelten uns meistens in der Küche, der große Küchentisch wurde in die Mitte gestellt und wir saßen rings um diesen herum. ...

Leopold Walla

Kampanijo, Nippoon i Jo, Yamamoto

Tako informacjo uo hjyrarhji warznos’ci, kero wszystkym niesie powodzynie i korzys’ci przywjooz rzeh uoonegdaj do mojih ukohanyh Uogewnik S’loonskih ze Japoonije, kaj rzeh boou na szkolyniu, na co dzisioj niykerzy godajoom przeszpjegi.
Boou rzeh po nowe wjadoomos’ci i umjejyntnos’ci.
I mys’la rze prziwjooz rzeh wtynczos recepta, wedle keryj szuo sie stosowac’ i u nos. ...

Segregacjo, asymilacjo, integracjo

W mojih ukohanyh Uogewnikah S’loonskih te pojyn’cia znoomy uod lot.
I praktyki s’niymi zwjoonzane.
Kery u nos niy wjy jak sie segreguje? Abo tego niy poradzi.
Przebjyrac’ i wybjyrac’ lepsze abo gorsze egzymplarze wzglyndym ustaloonyh normoow?
To zajyn’cie bardzo proste, jak jest uokrys’loono norma.
Dejmy na tyn przykuod segregacjo ziorek grohu na grohoowka.
Ziorka musiauy byc’ jednako wjelke, niyuszkodzoone, podobnyj farby i guadkos’ci. ...

Kaj je nasze Kyoto, kaj je naszo Nara?

Z mojih ukohanych Uogewnik S'loonskih niyrod sie ruszoom.
Tukej moom wszystko, co mi trza.
Tukej jest moja blirzszo i dalszo Rodzina, Przijociele, Kamraty i dobre Soomsiady.
Tukej stoji mooj stary Familok, kery jak i inksze hciou by poznac’ profesor Wiktor Zin, bo uo takym rodzaju pomjyszkanio mauo wjy. Wjy jednak uo tym, irze w Niym tworzy sie patrijotyczno spouecznos’c’, warzno dlo historije s’loonskij Ziymje. W kerym rzycie boouo niyleke, ale bardzo moralne i uoparte uo trwaue zasady. ...

Antoni Respondek