SLONSKE LEGENDY
S'loonski smok a piyrsze biskupstwo
Godajom, ize blank downo tymu, jak my jeszcze sie rzykac niy nauczyli, to we Smogorzowie abo Schmograu,
inaczyj tysz Smogra (jedne godali tak a inksze tak), pieron wiy jak to sie richtik nazywauo, - zou taki wielki srogi
smok. Siedziou on zaro kole wsi we takich , jak to godajom, dziurach. Te ludzie co tam miyszkali niydaleko musieli mu
dowac piyrsze rodzone dziecko do zjiedzynio.Roz prziszli tam dwa krzescijanske misjonary, coby sie u kreczmera trocha
pojesc i legnonc. Legli sie tysz na wieczor blank na wiyrchu doma , a ze mocka sie natyrali, to tysz zaroski usli. Rano
larmo ich obudziouo jak pieron . Zlezli na dou, a sam wszyske slimtajom. Baba od kreczmera urodzioua synka, kerego, bez
to, ize bou piyrszy urodzony, smokowi do zezarcia dac musieli. Juz bajtliczka „kapuany od smoka” do dziurow
, kaj ta maszkara szkaradno miyszkaua, a ludziska niykere godajom na nie „smocze jamy”, ku kerym sie idzie
bez droga co sie nazywo „smoczy gonek”, wele smoczego stawa. Misjonary, jak sie dowiedzieli o tym, to
zaroski wziynli bron i pryndko polecieli synka ratowac. Mieli szczynscie, bo prziszli na czas. Przodki narombali kauanom
od smoka, a potym za ta niymrawa sie dali. Niy bouo leko, bo smok ryczou, aze ludzie we Guszynie(Gluszyna) inkszyj wsi,
co pou mili od Smogorzowa oddalono je, oguchli i aze do Rychtala, miasteczka co jeszcze dalyj bouo , ryk tyn dolatywou.
Mysleli zgupiejom od tego larma, ale jakosik szczynsciym im Ponboczek sprzijoui dali se rady ze smokym. Syneczka
uratowali i fajnie zaniysli „fatrom”. Potym wszyske sie radowali i fajrowali razym z nimi.
Jedyn ze tych misjonarow pedziou na to , co terozki same widzom te ludziska jaki wielki tyn
krzescijanski Bog je, tak tysz niych lepiyj ku niymu rzykajom , bo on je tyn prawdziwy Ponboczek. Potym zas okrzcili
wszyskich , kere tam byli i kosciou ze blank srogego brzima, co kole wsi rosnou, narichtowali. Piyrszym ksiyndzym a
potym biskupym zostou Gotfryd, jedyn ze tych misjonarow co tam bajtliczka uratowali. Jeszcze i sto lot nazodwe
Guszynie(Gluszyn) mieli ludziska ksionzki o tym Schmograu , tak godou ksiondz Kubisza, co bou ze Guszyny(Gluszyny) .
Szkryfno cosik o tym tysz prof. S. B±k. Skuli tegi wszyskego i dzisiej jeszcze godajom , co piyrsze biskupstwo slonske
bouo zauozone nikaj indziyj , ino we Smogra. Pieczync koscielno i dzwony, na kerych je sw. Jerzy co zabijo smoka, a tysz
maszkary ze kamiynia na wiezy koscioua we Schmograu, kere wyglondajom choby gowy od tego smoka – majom to
potwierdzac. Kosciou tyn odbudowali kole 1861 roku(kajs indziyj czytouech, co we 1856roku), jak sie stary w 1854 spolou.
We podziymiach mieli byc pochowane cztyry biskupy z Gotfrydym jako piyrszym. Jak tyn kosciouek przed 1846 rokym
rymontowali, to trefiyli na stary mosiynzny krziz biskupi. Siedzibom nastympnego(piontego) biskupa slonskego po
Schmograu bou Ryczyn(Recen, Ritzen, Riczin, Ritschen) kole Brzega.
Tam miyszkou tysz od niego nastympca (szosty biskup), az do 1051 roku. Princ Ludwik I ze Brzega kozou we
roku 1390 w Ryczynie szukac tych grobow od biskupow. Na mapie Slonska , Martina Helwiga z 1561(ta mapa momy sam na
naszyj zajcie) roku szoi jeszcze miejscowosc Ryczyn(w dawnyj pisowni), a na mapie ksiynstwa brzeskego z 1736 roku, je
juz ino ryczynski las(Ritscher Waldt) . Od 1510 roku , jak godajom, bou to Wrocuaw (Breslau), kery wszyske znocie, tom
stolicom. Tela ta legynda i niy ino legynda.
PS:
We “Weltbild “ Nr. 5 (27 Luty 1998) – dwutygodnik – ;Kleine Kreutzkunde (odcinek 63)”
czytomy o krzizu kery zrobiony je ze resztkow spolonego w 1854 roku drzewnianego kosciouka w Schmograu(dzisiej Smogorzow)
w okryngu regyncyjnym Oppeln(Opole) . Dalyj godka je o (tym) najstarszym (?) kosciele Slaska . Poczontki tego koscioua
som aze we roku 966. Piyrszy roz „godo2 sie tysz o familii Teodora Wilda(Theodor Wild – czytelnik tego
cajtunga) , kero miyszko kole Würzburga, we miasteczku Volkach, i u keryj tyn krojc je od 1856 roku. Douch kedys
zdjyncie tego krziza do „Jaskolki Slaskiej” – Nr. Maj-Czerwiec 1998).
Szwager
ze strony http://www.glywice.de.tf/
