Kaj je nasze Kyoto, kaj je naszo Nara?
Z mojih ukohanych Uogewnik S'loonskih niyrod sie ruszoom.
Tukej moom wszystko, co mi trza.
Tukej jest moja blirzszo i dalszo Rodzina, Przijociele, Kamraty i dobre Soomsiady.
Tukej stoji mooj stary Familok, kery jak i inksze hciou by poznac’ profesor Wiktor Zin, bo uo
takym rodzaju pomjyszkanio mauo wjy. Wjy jednak uo tym, irze w Niym tworzy sie patrijotyczno spouecznos’c’,
warzno dlo historije s’loonskij Ziymje. W kerym rzycie boouo niyleke, ale bardzo moralne i uoparte uo trwaue
zasady.
Kaj tyrz Jo rzeh sie urodzioou.
Tukej jest mooj Plac, po kerym lotou rzeh za bajtla.
Tu moom uogroodek, kaj uodpoczywoom po robocie, abo kaj moga regynerowac' sie w ciynrzkyj fizycznyj
robocie, jak mje zmyncoom mys'li.
Tu jest moja Parafjo uod s'wiyntego Jana Nepomucyna i tukej jest Smyntorz z kos'ciami Uojcoow, Bracika,
Ooumoow, Ooupoow i Pszocielstwa.
Kaj mi uciekac'? Po co darymnie rajzowac'?
Noo, hyba rze hodzi uo tak warzno dlo korzdego S'loonzoka sprawa, jak na tyn przykuod, pielgrzymka na Annaberg abo do
Pjekor.
Zresztoom do tyh uostatnih, co to za wyprawa? Ledwo pora kilometroow.
Po niyszporach soom My jurz s’nih roz dwa nazod w dooma, witane kwiotkami przez nasze Kobjyty.
To rze niy jest to wjelgo mitrynga dlo rzodnego Uogewczana, moge pos'wjadczyc' i to, irze nawet biskup poomocniczy
Gerard, idzie korzdego roku z Nami.
Majoom sie cym asic’ moje Uogewnik i nasze pjelgrzimy.
Hoonoru tego dostympujymy skirz tego, rze z katowickih parafjoow, uogewnicko lerzy hyba uod Pjekor
nojblirzyj. Tyn przikuod pokazuje irze we rzyciu wszystko co moge, przijmuje stan "minimum energetycznego".
Noo, bo i po co sie poonad mjara myncyc'? I po co szukac' dalekih rajzoow?
W tym roku, coby tradycji stauo sie zados'c', tysz sie "wypuszcza" do Pjekor.
A hca Woom pedziec', rze rod tam ida z wjela powodoow.
Po pjyrsze, rzeby uszanowac' pamjyn’c' ksiyndza Jana Nepomucena Alojzego Ficka, imjynnika naszego
uogewnickego Patroona. Coby podziynkowac' Mu za sanktuarijum, kere Uoon zaczoon budowac' i dziynki kerymu Pjekary mooguy
sie stac' duhowom stolicoom robotniczego S'loonska.
Po drugie, coby przipoomniec' sie i inkszym, irze Matka Bosko Pjekarsko wielokroc' powstrzymywaua zarazy,
kere nawjedzauy s'loonski lud. Jak by trza boouo wyproszac' zas' uohroona i uobroona przed wspoouczesnymi zarazami, na
kere nararzony moge zas’ uostac’ s'loonski Norood, to Uoona jest w tyj mjerze nojleoszoom uopjekunkoom i
uobroon'czynioom.
Doo Niyj poon'dymy, jak by niy dej Borze, boouo trza prosic' uo powstrzimanie kolejnyj jakiyjs' zarazy.
A zapowjadanyh je jurz ih pora.
Za czasoow ks. Ficka poomoogua Uoona wjelu pociepnoon’c’ nauoog pijan'stwa i uhrooniooua przed zarazoom
uorzarstwa.
Po trzecie, coby sie zastanowic', czy jurz nie czas zrobic' dalszo sztreka, do uorginalnego uobraza Matki Boskiyj
Pjekarskiyj, kery jest uod XVII wjeku we Uopooulu, naszyj staryj stolicy S'loonska.
Przeca niy boouo by to take gupje, coby ros za jaki cos, wybrac' sie tam z pjelgrzimkoom.
Hoc' trza by wtynczos zrobic' pora kilometroow wjyncyj. Wtedy tyrz, mjeli by My morzno uokazjo, usuyszec'
wjyncyj moondryh suowoow uod arcybiskupa Alfonsa Nossola, bo boou by Uoon Gospodorzym, u siebje, Dooma.
Pragnoou by`h tego z coukego serca, po tym, co mi boouo dane uod Niego usuyszec' keregos’ roku
w Pjekarach na pjelgrzimce mynrzoow i muodziyn'coow, w czasie Niyszporoow.
Trasa do Uopooula nie booua by tako straszno, kej przeca szuo by po droodze zawitac' na Goora S'wjyntyj Anny. Tak jak to
robjoouy liczne procesje, kere hodzioouy do kos’cioua na Goorze uod 1776 roku. Z kroonikoow wjadoomo irze
hodzioouy tam wtynczos pjelgrzimki ze niydalekego Radzioonkowa, a po 1869 roku ze pobliskego Rozbarku, Horzowa, Rudy
S’loonskij i Siymjanowic.
I kaj uodpustowym kaznodziejoom w latah 1872 – 1887 boou mjyndzy inkszymi ksioondz Norbert
Boon’czyk z Bytoomja.
A tak po prowdzie, nie moom sie co boc' tyj trasy i starac' sie za wczasu, bo moom na swojym kooncie flugi durzo dalsze,
bo arz do samyj Japonije.
Dalij uod nos jurz hyba nie idzie rajzowac'.
Podgloondou rzech tyn cud gospodarczy i spoueczny dugo przed tym, jak "elektrykorz ze Gdan'ska " zauroczoony
tym co tam uoboczoou, zaczoon marzyc' i s’nic’ uo tym, coby zbudowac' "drugo Japoonijo" u siebie.
Ale niy zbudowou, bo zapoomniou uo myntalnos'ci swojego Narodu, coukym inkszyj ni¿’li japoon'sko
czy nasza - s'loonsko.
Tam trefjoou rzech do wspouczestyj stolicy - Tokjo, kero mje uoszouoomjooua i wprawjooua w zahwyt. Tradycjo uosobjo tam
cesarski pauac. Ale syntymynt cioongnie japoon'czykoow ku starszyj stolicy - Kyoto, kaj widac' wpuywy wjelkigo hin'skigo
soomsiada i jego kultury.
Jest to mjasto hin'sko-japoon'ske, cesarske mjasto spokoju Heian-kio, zbudowane we koon'cu VIII wjeku,
stolica hin'skij dynastje Tang. Mjasto we kerym jest downy pauac cesarski i w kerym uostauo 1600 s'wjoontyn'.
Jest s'wioontynia 1001 posoongoow Buddy - z XIII wjeku, z uogroomnym posoongym Buddy i 1000
myn’szych. Za mjastym - suynny Zuoty Pawiloon, s'wjoontynia Kinka-kudzi, kero mo byc' sioodmym cudym S'wjata.
Jy sie we hin'sko-japoon'skih restauracjah, kultywuje ceremoon’jau picio zieloonyj herbaty, muzyki
koto i ukuodanio kwjotkoow - ikebany.
Na siedym elementoow downyj muzyki - gagaku, sztyry elemynty przedstawjynio soom hin'ske, a trzi
japoon'ske.
Nojstarszoom stolicoom, w keryj stworzoone uostauy podstawy japoon'ski pan'stwowos'ci, na wzoor hin'ski, jest Nara.
W niyj to, we VII wjeku w imjyniu cesarzowyj Suiko, rzoondy sprawowou jeji syn, ksioonrze Siotoku.
Wtynczos, w VII wjeku, rozpoczoonua sie historio Japonije. Rzywo do dzisioj, nowoczesno.
Mody ksioonrze wykorzystou mocniejszo kultura hin'sko dlo zbudowanio wuosnyj.
To Uoon wysuou do Hinoow wjela modyh, moondryh ludzi z uobjetnicoom s'wjytnyj prziszuos'ci, jak sie
wyksztaucoom, wroocoom i stworzoom wuosno, lepszo kultura.
Zaproszoou na swooj dwoor, do Nary, hin'skih uczoonyh, dyploomatoow i hin'skih urzyndnikoow, coby
uorganizowali administracjo japoon'sko na wzoor hin'ski.
Zakuodou hin'ske klosztory buddyjske. A w 604 roku wydou edykt coukym na wzoor hin'ski, wprowodzajoonc
zasada bezwarunkowyj wjernos'ci: jak Cysorz godo, suga suho!
Skoond My to znoomy?
Poomimo wjelkigo uoddalynio w przestrzyni i kulturze, korzdy poradzi dojrzec’ wjela je analogije mjyndzy
Japoonijoom, a naszym S’loonskym.
Spytac' by sie ino trza boouo:
- skoond przin'doom doo noos wpuywy "hin'skyj" kultury?
- kaj moomy suac' swoje dzieci po nauka i fto Noom poomoge uorganizowac' naszo administracjo?
- fto bydzie naszym Siotoku?
i kaj ustanowjymy nasze Kyoto i nasza Nara?
Z tego co`h usuyszou na spotkaniu S’loonzokoow ze Szlyjzjerami, u Jorga we hotelu przi „Ruhu” we
Wjelkih Hajdukah, to we Brukseli przy Parlamyncie wszystke Myn’szos’ci reprezyntuje jurz i szkoli sie we
europyjskih procedurah Bartek.
A ze opinjoow socjologoow po uostatnih wyborah do Syjmiku, kere zamjes’cioou we grudniowym numerze
„Raport” wyniko, irze to Uoone uosioonguy nojwjynkszy sukces przi nojmyn’szyh kosztah.
I rze Uoone bydoom mjec’ nojwjynksze szanze na S’loonsku we nastympnyh wyborah, jak zas’
poon’doom doo nih razym.
Porzyjymy, uobocymy.
Antoni Respondek
