|
|
Publikacja
"Niemcy w Polsce"
książka, która zwróciła uwagę
w Polsce i Niemczech
Wydanie
historii Śląska jest niezwykle potrzebne i pilną sprawą. Poprzednie
podobne publikacje pochodzą z lat 50. i 60. i nie są najbardziej
wiarogodnymi źródłami.
Dotychczas opublikowano takie wydania polskojęzyczne lub
polsko - niemieckie jak: 100 Pocztówek Opola, Rejencja Opolska w dawnej,
pocztówce, Strzelce Opolskie w starej fotografii, itp. Wydania te
sygnalizują jedynie o pomnikach, zamkach, budowlach historycznych i miejsc
kulturalnych, których albo już nie ma, są zniszczone lub przetwrały
II.-gą Wojnę Światową bez opisu historycznego. Od czasu do czasu
okazują. się artykuły prasowe i opisy o przeszłości historycznej
Ślaska. Zdarzają się też przypadki, że osoby piszące o Śląsku z
premedytacją wyszukają i opisują wydarzenia, które dzielą
dobrosąsiedztwo Niemców, Polaków i Czechów według wtedy ...
Sebald A. Kriebus
Miniatury
Die Mauer
Die
Stube war dunkel, erhellt nur von einem nach Petroleum riechenden
Lampenschein. Die Arbeiten, die seinem Heimatflecken die Segnungen der
Elektrik bringen sollten, waren schon fortgeschritten, die Masten
eingegraben, teilweise schon mit Leitungen versehen, der Platz für den
Transformator, der aus der schon seit über zwanzig Jahren über den
Feldern und Wiesen seiner Heimat verlaufenden Hochspannungsleitung gespeist
werden sollte, ausgesucht und markiert. Vorläufig aber war die Stube immer
noch nur von einem nach Petroleum riechenden Lampenschein erhellt, und das
auf dem Tisch stehende Radio von zwei Batterien betrieben, von denen eine
flach wie Pfefferkuchendose war und die andere an eine hohe, viereckige
Kaffeebüchse erinnerte. ...
Alfred Bartylla - Blanke
Aktuell
Refleksje po “Wielkiejnocy -
2002”
- tak też zanika śląskość
Przedłużając artykuły „święta, święta -
2001” oraz zbliżamy się do Europy w „Osterweiterung”
pozwalam sobie na parę reflekcji z następnego pobytu na Górnym Sląsku.
Zakupione na wielkim targowisku w jednym z miast Górnego Sląska
drzewko choinkowe okazało się wielkim blefem i wzajemnego się okłamywania.
Choinka ta z korzeniami w dużej z ziemią donicy, okazała się po 3 miesiącach
choinką bez korzeni - za jedyne 60 polskich złotych, czyli droższa od
takiej samej w Niemczech o 30 zł. Tak naciągają i okłamują przyjeżdżający
na Sląsk z centralnej Polski.
Na jednej z ulic, długości 200 metrów, jednego miasta, w przeciągu 6-u
tygodni okradziono, zawsze w nocy, 5 małych sklepów o profilu
konsumpcyjnym, żywność, odzież i narzędzia. To puszczona na pastwę
rozwijającego się kapitalizmu, blokowa młodzież dokonywała sobie w równych
odstępach czasu tych napadów rabunkowych. Z nudy? ...
Peter Karl Sczepanek
Aktuell
Drogi Przijocielu Chris
Jużech pora razy dostoł z roztomańtych zdżodeł do
zrozumiynio, że pisani o losach Górnoślonzoków wedle testamyntu od
FYRCOKA - to znaczy WONGLYM, a nie OLÓWKIYM abo BLAJSZTIFTYM - to prawie,
jak pisać do szuflody, abo jyny dlo takich nielicznych, co to na miejsce
urodzynio som bereit godać DOMOWIZNA, a nie HEIMAT abo MAŁO OJCZYZNA.
Przikłod: Pod koniec zeszłego roku 2001 wysłołech do
redakcyje "Jaskółka Śląska" tekst, w kerym było opisane
WONGLYM pora faktów, zdarzyń i wydarzyń - po wydrukowaniu szóstej czynści
FYRCOKA, co dostoł na miano "Pofyrcokowe skojarzynio". Nie
chyciyło! Ni mom o to żolu, boch som na poczontku napisoł: ...
Rudolf Paciok
Niezorganizowani Górnoślązacy, w
rozproszeniu, bez poparcia politycznego i w niesprzyjającym otoczeniu
„Sląskość” - czy jeszcze
istnieje?
Na przykładzie Slązaków przybyłych w
ostatnich 58-u latach do Niemiec, „śląskość” nadmieniona
wielokrotnie w moich publikacjach, straciła wiele swego blasku. W tym
miejscu oburzą się osoby i zwolennicy, którzy dzięki temu przetasowaniu
doszli do szczytu sławy. Są to szczególnie osoby osiągające tutaj
najwyższe laury typu: wielcy businessmeni, politycy, ludzie kultury czy
zdobywa-jący nagrody Nobla. Z reguły jednak osoby takie weszły w nowy
nurt, im umożliwiający docho- dzić do sławy, nie mając tych możliwości,
bo je stracili w kraju swoich przodków.
Tak zmienili swoje zapatrywania, swój
dialekt przodków, kulturę i tradycję a często i wiarę. Tysiące innych
przykładów nasuwają się dla osób średniej klasy, normalnych jak każdy
z nas żyjący, dla których „śląskość” przestała być pojęciem
pierwotnym a często wręcz przeszkadzającym. ...
Peter Karl Sczepanek
Historia
Es war so in Oberschlesien (Górny Śląsk)
Godulla und der Anfang der oberschlesischen
Industrie
Mitte des 19. Jahrhunderts erreichte der
Aufbau der oberschlesischen Industrie die höchste Blüte. Großen Anteil
daran hatten deutsche Industrielle wie: von Donnersmarck, von Pless,
Baildon oder Winckler. Unter ihnen befand sich auch Karl Godulla, der es
durch seine Arbeit, Wissensdurst und Tatendrang vom Forstburschen zum
Industriellen gebracht hatte und damit ungeheuren Reichtum erwarb.
Für den Bedarf der oberschlesischen Industrie waren viele Arbeitskräfte nötig.
Aus Deutschland konnten sie nicht geholt werden, weil dort zur gleicher
Zeit die Industrie sich auch entwickelte. Auf diese Weise blieb nur der
Osten - und tatsächlich strömten aus dem damaligen Polen, welches unter
dem russischem Joch litt, viele Arbeiter nach Oberschlesien.
Aus meinem Buch „Oberschlesien - anders”
...
To właśnie jest Górny Śląsk
Karol Godula i początek
śląskiego przemysłu
W pierwszej połowie XIX w. na Śląsku
nastąpił rozkwit wielkiego przemysłu europejskiego. Prezentowany rozdział
pokazuje czasy Franza Wincklera, a szczególnie wyeksponowano tu sylwetkę
górnośląskiego potentata przemysłowego Karola Godulli.
Przedstawiona została równoległość
dziejów „romantycznej” Polski Kongresowej i kapit-alistycznej
pruskiej prowincji śląskiej.
O tym co wydarzyło się po powstaniu
listopadowym mówi to opowiadanie, z mojej książki pt. „Górny Śląsk
w barwach czasu” ...
Peter Karl Sczepanek
So sieht auch Oberschlesien aus
ALFONS WIECZOREK (1916 – 1997)
Maler der Plesser Heimat
A. Wieczorek wurde als Maler der Plesser
Heimat genannt.
Verschneite Häuschen, herbstliche Bäume,
sonnendurchflutete Landschaften, Kohlengruben, Schlösser und Kirchen,
Holzkirchen besonders - die Bilder des oberschlesischen Malers lassen den
Betrachter durch eine idyllische Darstellung seiner Heimat (Domowina)
reisen. Den Menschen zeigt er die positiven Seiten des Landes und an unsere
Wurzel erinnere. Der Künstler arbeitete 40 Jahre in einer Steinkohlengrube
und übte sich bei Prof. Pawel Steller als Autodidakt im Malen. Als erster
in Oberschlesien hatte er in den kommunistischen Zeiten keine Angst, den
Oberschlesiern in Schlesien und den Vertriebenen in Deutschland, die Schönheit
der Vergangenheit und Tradition dadurch zu erinnern, die Erinnerung an die
Kultur und die Landschaft Schlesiens wachzurufen. ...
Również taki jest Górny Śląsk
Malarz Alfons Wieczorek (1916 - 1997)
Mówiąc Śląsk myśli się o kopalniach, o
hutach, o wielkim niszczącym przyrodę przemyśle. Zapomina się o innej
stronie tej ziemi: o drogocennej, drewnianej architekturze sakralnej i
świeckiej, o przydrożnych kapliczkach i krzyżach, o starych domach,
zamkach i małych zameczkach; zapomina się o pięknie beskidzkiej przyrody,
a przede wszystkim o przedziwnej, niezrozumiałej przez wielu historii tej
ziemi.
Alfons Wieczorek – piewca
ziemi górnośląskiej, szczególnie ziemi tysko-pszczyńskiej, urodził
się 23 lipca 1916 roku w Mikołowie. Ojciec Jan przedwojenny wieloletni
naczelnik Tychów, przebył drogę przez Oświęcim, by wrócić i
piastować dalej swe stanowisko, na co nowe, o nowej ideologii władze
zezwoliły mu pozostać tylko 6 miesięcy. ...
Peter Karl Sczepanek
Pubikacje
To Górny Śląsk
w "Górny Śląsk w barwach czasu", czyli
w "OBERSCHLESIEN - ANDERS"
-
Odnaleźć piękno w codzienności.
-
Utrwalić przemijający czas.
-
Oddać za pomocą materii lub słowa coś
co niepojęte.
-
Dostrzec pieśń we wszystkich rzeczach.
-
Udowodnić, że piękno istnieje, że
kształtem jest miłość...
Takich
wielkich, niemożliwych rzeczy może dokonać tylko czűowiek o duszy
artysty. Artyści, którzy prezentowani są w książce-albumie „Górny
Śląsk w barwach czasu”, czyli w "OBERSCHLESIEN - ANDERS'
dokonali owych rzeczy niemożliwych. Ich twórczość wydobyła piękno
ziemi, o której myśli się, że jest brzydka i nieciekawa.
Album zawiera 120 akwarel śląskiego malarza Alfonsa Wieczorka, który
delikatnie iniepowtarzalnie maluje śląskie i beskidzkie pejzaże.
Akwarele Wieczorka pełne liryzmu i prostoty,uwieczniły śląskie zabytki,
utrwliły krajobrazy, których już niekiedy nie ma.To twórczość pełna
nadziei, wiary i tęsknoty...
Peter Karl Sczepanek
|
|
Diamantjubiläum eines
oberschlesischen Organisten
Für viele Menschen ist nicht die
"7", sondern die "13" eine Glückszahl. So
auch für den in Markowitz b. Ratibor 1929 geborenen Magister
der Kunst, Reinhold Jendryssek. Der nämlich saß genau am 26.
Mai 1942 an der Orgel der heimatlichen St. Hedwigs-Kirche in
Ratibor-Markowitz und gestaltete die Hl. Messe zum ersten Mal
musikalisch mit. Mit 13 Jahren! ...
Joachim Georg Görlich
Śląska mowa i przynależność w latach
w ”Górnym Śląsku w barwach czasu”
Na stronie 192 publikacji „Górny Sląsk w barwach
czasu” przedstawiłem dziwną grafikę -schemat belkowy obrazujący śląską
przynależność i mowę w przeciągu ponad 1000-a lat.
Moja analityczna, zawodowa, nabyta w informatyce, skłonność
do konkretyzowania spraw danego objektu, systemu, procedury pozwoliła na
dokładniejsze przyjrzenie się sprawie Górnego Sląska. ...
Peter Karl Sczepanek
Hajmat, czyli Ojcowizna
Piaszczysta
droga, drewniany krzyż
Między lipami dwoma.
Chabry i maki, dążące wzwyż,
To Sląsk, to u nołs w doma.
Południe. Cisza. Drgający żar.
Jarzębiny owoców czerwona kiść.
Na ciemnym niebie gwiazd jasnych czar.
W jesiennym wietrze tańczący liść.
Alfred Bartylla - Blanke
Menschen aus Fluren
Menschen
aus Fluren,
Die sandig und karg,
Aus grünen Wäldern,
Vom schwarzen Land.
Wo auf dunkler Halde
Das Vaterhaus steht,
Und im Odertale
Die Sonne rot aufgeht.
Wo manche Legende
Spinnt ihren Garn:
In Eurem Lande
Blühet der Farn,
In dunklen Schächten
Haust gütiger Geist;-
Das ist Eure Heimstatt,
Die Oberschlesien heißt.
Alfred Bartylla - Blanke
Hcecie Krystusa abo Barabasza ?
W
mojih ukohanyh Uogewnikah S’loonskih guymboko przerzywali My
latos’ wielganocny czas.
A zaczuo sie Pasjoom uods’piywanoom w Palmowo Niydziela przez nasz
parafijalny hur s’wiyntyj Cecylije, na Wielkym.
Uoona to sprawioua, rze zaczli My mys’lec’ uo tym wyborze
sprzed lot.
Mys’lec’ na nowo.
Terozki.
Swoje role, jak korzdego roku, uods’piywywali nasze solisty. ...
Antoni Respondek
Idea autonomii
Częścią
dzisiejszego województwa śląskiego jest obszar, który w okresie międzywojennym
stanowił w ramach Polski autonomiczne województwo o tej samej nazwie.
Inna część naszego terenu stanowiła zaś w okresie międzywojennym
Prowincję Górnośląską, cieszącą się pewną autonomią w ramach
niemieckiego kraju Prus, choć miała nawet aspiracje bycia samodzielnym
landem ówczesnej Republiki Weimarskiej.
Czasy to nieodległe i jeszcze znane z autopsji wśród starszych mieszkańców
naszego regionu. Trudno się więc dziwić, że idea autonomii na tym
terenie jest obecna i cieszy się pewną, choć ograniczoną, popularnością.
...
Bronisław Wątroba
Drogi Panie Rudolfie Paciok
i J.v.Eichendorff mógł by w Pless lub Rybniku zostać na
wieki! ...
i my też!
Kiedy Pan „Folsk-flichta-szule”
kończył, ja się urodziłem, stąd chylę czoła Pańskiemu śląskiemu
podejściu. Podziwiam jak można rzeczy dla nas trudne, z pokorą, w
tolerancji i duchu czasu, nam tak ważnego, w krzewieniu i dla innych
przekazać. Bo i czas nam ucieka, a tak wiele o tym śląskim Eichendorffie
można mówić, przepraszam, tysz godać, tysz i szprechać. Jak wymownie
Pan to w tej trilateralnej zasadzie śląskie - w 3 kulturach ,bo w 3 językach,
bo dla 3 nacji - przedstawił. Eichendorffa poznałem dopiero z dala od
domowiny, nie w heimacie, tu w małej ojczyznie ...
Peter Karl Sczepanek
Szczynsc Boze !
Ostatnioch zrobiou piyrszy niyporadny krok we tuplikowaniu Pisma
Swiyntego. Ja, szkryflom sam niyporadny, bo to po piyrsze zech niyma zodyn
„kapelonek“ coby sie za to brac, a po druge robia to tak miyj
abo wiyncyj „od rynki“. Czymu to sam godom? Niychcioubych byc
przez kogos zle zrozumiany, jo niy mom zamiaru tym tuplikowaniym zrobic
jakos ostateczno wersja tego po slonsku. Niy, jo mom na cylu ino przez te
tuplikowanie sprowokowac inkszych, kere som szpecami we tych sprawach, do
tyj roboty i mysla co juz coroz wiyncyj z nos zwraco uwaga na to iz
Slonzoki poczebujom miec Pismo Swiynte we swojyj godce i mysla ze cza ponsc
i dalyj - my poczebujymy i msze po naszymu odprowiac. No tosz tak dugo byda
to sam dalyj tuplikowou na zajtach od Echa Slonska aze sie jaki oddzwiynk
do suyszec. ...
Szwager
|