|
|
Reakcja
Po lekturze
"Auch wir müssen uns alles
sagen..."
Rzecz będzie napisana po polsku, bo "godającym"
to obojętne, zaś "mówiącym" - nie. Dotyczyć będzie moich
reakcji po lekturze "Auch wir müssen uns alles sagen..." Renaty
Schumann, Echo Ślonska
nr 3 01/2002.
Pojęcie "szukanie" /poszukiwanie/ kojarzy się z
próbą /usiłowaniem/ odnalezienia czegoś, co się miało i - albo zostało
zawieruszone, albo też - mogło zostać utracone. Winę za zawieruszenie
ponoszę sam. Natomiast do utracenia czegoś /kogoś/ przyczyniły się
osoby trzecie. One - trzecie osoby - to złodzieje oszuści rabusie, naciągacze,
a także - dopasowywacze historii do aktualnego status quo. ...
Rudolf Paciok
Publikacje
Problemy duszpasterstwa mniejszościowego
na Śląsku polskim w okresie międzywojennym
Po przyłączeniu Śląska do Polski po I
wojnie nastąpił natychmiastowy proces polonizacyjny. Władze
administracyjne chciały w jak najkrótszym czasie spolonizować całą
ludność. Kościół nieco wolniej i z pewnym zastrzeżeniem podchodził
do radykalnej polonizacji. Ks. Lewik był zdania, że należy dążyć do
utworzenia biskupstwa na terenie Śląska, ale na to musiała wyrazić zgodę
Stolica Apostolska. Ksiądz konkludował: „Dopóki bowiem polski Śląsk
nie stanie się pod względem kościelnym niezależny od diecezji wrocławskiej,
dopóty unarodowienie (czytaj polonizacja) jego spotykać się będzie z
poważnymi trudnościami, przynajmniej opóźni się o długi czas”.
...
Ewald Stefan Pollok
Politik
Beide Seiten sollen sich anpassen, Polen besonders
Europäischer Osten im Blickpunkt
Wo ich wohne, kam auf Einladung des
Stadtverbandes Monheim der „Europa-Union Deutschland“ Dr. Klaus
Hänsch, Mitglied des Europa-Parlaments (dessen Präsident er von 1994 bis
1997 war) nach Monheim am Rhein. „Osterweiterung der Europäischen
Union - Chance oder Risiko?“ referierte Dr. K.Hänsch, unser Nachbar
aus Erkrath unseres Kreises Mettmann.
Mit dem Referent mit der Handlungsfähigkeit
der EU sollen die Einwohner vom Westen auch nach der Osterweiterung sicher
sein. „Insbesondere die Öffnung für die osteuropäischen
Beitrittskandi-daten ist im Hinblick auf Finanzieren, Wirtschaft und
Arbeitsmarkt sowohl für sie, als auch der Alt-Mitglieder der EU“.
...
Peter Karl Sczepanek
Schlesische Jahresbräuche
Die Faschingszeit
Die eigentümlichen Volksgebräuche, welche
der Zeit von Neujahr bis Ostern angehören, beziehen sich auf die Zunahme
des Tages und auf die Wiederkehr des Frühlings. Schon am Dreikönigstage
ist der Tag um einen Hühnerschrei gewachsen; an Maria Lichtemeß kann man
die Zunahme des Tageslichtes schon messen. An diesem Tage beobachtet der
Landwirt genau das Wetter. Rauhes und stürmisches Wetter ist ihm lieber
als heller Himmel, denn das bedeutet ein nasses Jahr. Der Bauer sagt:
„Am Maria Lichtemeß soll die Sonne nicht scheinen, bevor der Pfarrer
die Kanzel betritt", oder „wenn an Maria Lichtemeß die Sonne in
der Kirche zum Opfer geht, so kommt der Nachwinter, dass die Lämmer
draufgehen". Nicht lange nachher trifft der Fasching, welcher wie
die Kinnes mit einem Montagabende beginnt. ...
Sebald A. Kriebus
Aktuell
Shlonsk - roztargane serce Europy
Kuratela polsko
Myślołem, że tym razem napisza krótko o Shlonsku, ale
nic z tego. Tych problymów mómy tu tak wiela, że tego bajslu to se już
tu ani niy uświadomiomy. "Warsiawa" dbo o to by do jednej sprawy
trocha posklejanej dociepnóć zaroz pora
nowych. "Dziel, miyszej,
zabiyrej co sie do i koż im (miyszkańcom Shlonska) głymboko za to
dziynkować", to przewodnia dyrektywa do polskij kolonii Jałtańskiej
pod nazwą Śląsk. ...
Ewald Bienia
Historia
Leschnitz:
Wo ein Herz ist auch ein Gedenken
Weihnachten wird in unserer
oberschlesischen Heimat als ein Fest der Familie gefeiert. Die Menschen
treffen sich am ersten und zweiten Feiertage im Familienkreise. Kinder und
Enkel besuchen die Eltern und Großeltern. In den Gesprächen wird die
Vergangenheit lebendig. Man erinnert sich an die Vorfahren und gedenkt der
gefallenen, vermissten und ermordeten im II. Weltkriege Familienmitglieder.
Das Gedenken haben die Oberschlesier gelernt. Beweis sind die guterhaltenen
Friedhöfe, die vielen Gedenkstätten, Denkmäler und häufige kirchliche
und gesellschaftliche Zeremonien zu Ehren der Vorfahren.
Nach 1945 wurden viele dieser Gedenkstätten,
Denk- und Mahnmäler zerstört. ...
Sebald A. Kriebus
Za Boog zapuac’
W mojih ukohanyh Uogewnikah S’loonskih tym
pin’joondzym nojlepi sie regulowauo swoje zobowioonzania czyli dugi.
A tak rihtig, dziynki tymu rze my sie niym posugiwali, dugoow niy boouo. A
niykerym nawet rosnoom do dzisioj cinze uood tak zebranego kapitau.
I hoc’ zowdy boouy w uobiegu jakes’ inksze
pin’joondze, to tyn przetrwou do dzisioj, ale mo coroz mniejsze
poszanowanie. Mimo boskego powinowactwa i Jego imiynia w nazwie.
Bo zgodnie ze znanoom zasadom: lepszy pin’joondz
wypiyrany jest przez gorszy. ...
Antoni Respondek
SILESIA - stara nazwa Sląska od 2000
lat w Europie
Odzywają
się dziennikarze z propozycjami konkursów symboli, herbów swoich miast
czy województw. Są takie propozycje często sterowane odgórnie, by był
to prosty znak. To jest oczywiste. Ale, nie wszystko kojarzy sie w tych
miastach z np. tylko „orłem”, którego przed Piastami mieli szybciej
od nas Brandenburczycy.
Prostota herbu spełniała ważną rolę na polu bitwy w X - XIII wieku,
gdzie lud wiejski zgarnięty to bitwy „nie był pisatyj i nie czytatyj”
- tak, taki też był ich język - słowiański, czyli prawie ruski ( jak
to pisałem w „Alfonsie Wieczorku”, gdzie słowo polskiego wodza „Łokietek”
pisało się z czterema (4) miękkimi ruskimi znakami). Ten lud musiał
szybko zidentyfikować swego wodza i jego wojsko w gąszczu bitewnym - po
herbie na chorągwii. ...
Peter Karl Sczepanek
|
|
Meine
Heimat im Frühling
Ich
blätt're mit traurigen Herzen
im Buch der Vergangenheit
und sehe mit quällenden Schmerzen
die Heimat im Frühlingskleid ...
Sebald A. Kriebus
Rozważania starego Ślązaka o Józefie von
Eichendorffie
Freiherr
Józef von Eichendorff. Piewca ślaskiej ziemi. Śląskich nizin i wyżyn
(O Täler weit, o Höhen). Śląskich dróg i scieżek, prowadzących do Śląskich
osad, wsi i miasteczek (Der frohe Wandersmann) Wesoly wędrownik.
Śląskie były wtedy, są dzisiaj i pozostaną - póki świat światem -
Łubowice, Brzezie, Pogrzebień, Rzuchów, Lyski, Sumina, Pszów, Dzimierz.
Tego nie da się przewieźć - nawet na stu platformach - ani na Wschód,
ani na Zachód.
Tedy pozostaną na swoim miejscu, choć zalane asfaltem, drogi zjeżdżone
konno, w bryczkach, landauerach przez bliskich, przyjaciół i samego Józefa
von Eichendorffa. ...
Rudolf Paciok
SAGRADA FAMILIA,
czyli krótka rzecz o ojczyźnie
OKOLICA
Moje święte miasto jest święte. Oczywiście nie w
znaczeniu religijnym. Oczywiście nie w znaczeniu wielkości czy chwały.
Jest dla mnie święte w płaszczyźnie mentalnej. Jest moje. Innego nie
mam. Rodziców też się ma jednych i jacykolwiek by byli, zawsze pozostaną
tymi najlepszymi, świętymi w znaczeniu nieodwołalnym, nieodwracalnym,
nienaruszalnym, nietykalnym itp. Kiedyś uważałem moje miasto za niegodne
uwagi. Brudne, zapyziałe, obskurne, chore itp. Nawet nie dźwigałem głowy
do góry, aby ze wstydu nie rumienić się. Można rzec więcej. Nie istniało
w świadomości mojej i moich znajomych. ...
Krystian Gałuszka
Nagrobek ciotki Cili
Chciouech pedziec sam pora suow o „inkszyj“
ksionzce.
Czamu inkszyj ? Ja, tukej je couki syns tego co chca
pedziec. Mozno zaczna od tego co inksze o tyj ksionzce pedzieli. Jan Miodek
pedziou tak :
„Szkice Stefana Szymutki(...), choc sercem pisane,
imponujom swym erudycyjnym charakterem. Wyprowadzone z bardzo glebokich i
osobistych przezyc autora, rzutowane sa na tlo dziel literackich i
naukowych, tworzac wiarygodna synteze subiektywnych odczuc i obiektywnej
prawdy. ...
Szwager
Stary dialekt śląski w pieśni zwyczajowej
z XVII wieku
Trzecią
formą krzewienia i kultywowania prastarej mowy danej domowiny są pieśni
zwyczajowe jak i opiewające miłość do rodzinnych stron, to ten język i
opisywane w nich zwyczaje dają moc niecodzienną.
Jak już nadmieniałem przy pieśniach kolędowych, czy przy karnawałowych,
gwarę się w obecnych czasach nie nadużywa. W obecności osób nie z
domowin, czyli w obecności ludzi z „małych ojczyzn” należy z
grzeczności dyskutować w języku zrozumiałym dla wszyskich. Tak robią
na Zachodzie, tak róbcie i Wy. W takiej sytuacji ...
Peter Karl Sczepanek
Z Archiwum
17czerwca 1920
Sprawa Śląska Cieszyńskiego a
neutralizacja Śląska Górnego.
W
stosunkach polsko czeskich najważniejszą sprawą jest obecna sprawa Śląska
Cieszyńskiego. Sprawa to wielkiej wagi. Przedstawiciel Polski Pałek i
przedstawiciel czeski Benesz odbywają w Paryżu narady w sprawie Górnego
Śląska Cieszyńskiego. Chodzi o to, aby sprawę tę załatwić bez
plebiscytu. Wiadomość, jakoby sprawę te rozstrzygnąć miał sąd
rozjemczy z królem belgijskim na czele nie zupełnie jest ścisłą.
Najpierw musi nastąpić porozumienie pomiędzy Polską a Czechami, a później
dopiero mowa może być o sądzie rozjemczym lub o innem rozwiązaniu. ...
Piotr Kalinowski
|