|
|
|
Rozważania starego Ślązaka o Józefie von
Eichendorffie
Freiherr Józef von Eichendorff. Piewca ślaskiej ziemi. Śląskich
nizin i wyżyn (O Täler weit, o Höhen). Śląskich dróg i scieżek,
prowadzących do Śląskich osad, wsi i miasteczek (Der frohe Wandersmann)
Wesoly wędrownik.
Śląskie były wtedy, są dzisiaj i pozostaną - póki świat światem -
Łubowice, Brzezie, Pogrzebień, Rzuchów, Lyski, Sumina, Pszów, Dzimierz.
Tego nie da się przewieźć - nawet na stu platformach - ani na Wschód,
ani na Zachód.
Tedy pozostaną na swoim miejscu, choć zalane asfaltem, drogi zjeżdżone
konno, w bryczkach, landauerach przez bliskich, przyjaciół i samego Józefa
von Eichendorffa.
Śląskie były wtedy dni radosne, smutne i zwyczajne - bez zdarzeń
godnych odnotowania. W Tworkowie - majątku hr. Eichendorffa - wybuchło
prawdziwe, pierwsze powstanie. Było to po tym, jak pewien kapelonek
przeczytał z ambony w kościele rozporządzenie od króla - dotąd przed
chłopami tajone. ...
Rudolf Paciok
Stary dialekt śląski w pieśni zwyczajowej
z XVII wieku
Trzecią formą krzewienia i kultywowania
prastarej mowy danej domowiny są pieśni zwyczajowe jak i opiewające miłość
do rodzinnych stron, to ten język i opisywane w nich zwyczaje dają moc
niecodzienną.
Jak już nadmieniałem przy pieśniach kolędowych,
czy przy karnawałowych, gwarę się w obecnych czasach nie nadużywa. W
obecności osób nie z domowin, czyli w obecności ludzi z „małych
ojczyzn” należy z grzeczności dyskutować w języku zrozumiałym
dla wszyskich. Tak robią na Zachodzie, tak róbcie i Wy. W takiej
sytuacji, w gwarze, obniżacie automatycznie swoją wartość w oczach
innych, więc raczej to nie wypada, przed innymi się „wywyższać”,
bo zostaniecie poniżeni. ...
Peter Karl Sczepanek
|
|
Meine Heimat im Frühling
Ich blätt're mit traurigen Herzen
im Buch der Vergangenheit
und sehe mit quällenden Schmerzen
die Heimat im Frühlingskleid ...
Sebald A. Kriebus
Pieśń w dialekcie śląskim z
okolic Breslau w XVII wieku
A to po to tylko, by pokazać jak posługiwano
się gwarą i jaka ona była. ...
Peter Karl Sczepanek
Szanowny Panie Prezydencie
Zabrza
„Zabrze Nowego
Wieku” to tytuł wystawy malarskiej Anny i Stanisława
SZROBORZóW z Gliwic, z wernisażem 12.10.2001 w Centrum
Handlowym M1 w Zabrzu. ...
Peter Karl Sczepanek
|
