Mie ino idzie o naszo slonsko godka

Pyrsk Pierony !

Mozno na poczontku zacytuja sam zdanie, kere znonsc idzie we czwortym numerze Echa Slonska. Brzmi one tak _ Zagrozenie stanowi jednak utrata wlasnej tozsamosci przez brak kultywowania tradycji, wstydliwe podejscie do gwary, brak zainteresowania historiom regionu, jak rowniez przez masowe wyjazdy do Niemiec _ . Czamu te zdanie sam douech ?

Idzie mi o te _wstydliwe podejscie do gwary _ . Powia otwarcie i ajnfachowo, klar do mie je, co na Slonsku sie godauo i godo po niymiecku, polsku, czesku i tak tysz z tym w kontekscie powyzszego cytatu niymom nojmynszych problymow, ale mie idzie przeca tak jak autorowi tych suow, o tych kere godajom po slonsku. Mysla, co je pewno, no niywia eli to je dobre suowo „wtydliwosc”, kero cza roz na zawsze przeuomac i odciepnonc. Czego sie wstydzic?! Swojyj godki? No tosz se sam jeszcze roz „zaPIERONIA”. Jo godom aze z premedytacjom. Mysla, co cza nom byc dumnym z tego co je naprowdy odbiciym naszych nojlepszych cechow. Ja, w naszyj godce, w odniyj brzmiyniu (klangu), specyficznym akcyncie, w typowych slonskich wyrazach (np pszonie, ostuda, miglanc, Karlik - obeizcie jak fajnie sie to sucho) som skryte nasze serca i dusze.

I tego sie niy idzie „wstydzic”. Kej se ino pomysla, co som niykere, kere sie tego poradzom wstydzic, to aze mie mo. Dobre, juz zech wyciep ze siebie konsek nerwow, terozki byda poradziou spokojnie dalyj rozprawiac. Autor tego zdania, kerech sam wyzyj zacytowou, poruszou sam pieronym wazny problym i dowom mu recht w tym co pedziou. Powia ale wiyncyj. Slonzoki, i to Slonzoki te kere som tak zwanom elitom inteligynckom muszom dzisio zaczonc dowac przikuad i otwarcie kaj sie ino do GODAC. Ale niy tak jak to do tyj pory bouo, ino na poziomie poru wicow itd. Prawie te Slonzoki muszom se uswiadomic, co same „godanie” na powazne tematy i poruszanie roztomantych problymow, dyskutowanie itd, itp, w swoim jynzyku(sam godce), kery je przeca godkom naszych serc, postowi automatycznie naszo szpracha, a i nos samych(z naszymi problymoma, pragniynioma, i coukom szyroko pojyntom kulturom) na szczeblu rownym z kozdom inkszom godkom, kulturom i narodym. Bez tego przikuadu naszych elitow niy postowiymy dzisio ani jednego kroku dalyj.

Mogymy wydowac i sto „Echow Slonska”, ale cza nom w nich kole slonskich tekstow po niymiecku, polsku i mozno i inkszych godkow, dowac i ambitne teksty w naszyj slonskyj godce, godce naszych slonskich serc. Jo niyma zodyn „filozof” i tym co sam szkryklom zodnyj „filozofi´ch” niy odkrou, ale zwrocom sie do wszyskich i kozdego z osobna, wezcie se to do serca. Moga sam ino apelowac. A jako momy alternatywa ? Ganc klar, kej my sie stracymy z tego swiata i niy zadbomy o naszo kultura i inksze wartosci, to kery to zrobi ?!

Je jeszcze inkszo inkszosc, kero je niyprzijymno, ale kero cza se tysz pedziec. Perfidiom moze byc bierne wypiyranie sie samych siebie. To znaczy uwazom, co momy i obowionzek sumiynia, starac sie o wartosci, kere nom przekozali nosze oupy i fatry. Jak sie bydom na nos paczec, za dziesiync, dwadziyscia lot, nasze bajtle i wnuki ?Mom nadzieja , co niyma zech sam za fest marudny i bezczelny (bo niykere nazicher to tak odbierom) i mysla - mom nadzieja, ize zodyn mie zle niy zrozumi. Mie ino idzie o naszo slonsko godka i o to co je do kozdego z nos pieronym wazne, o to co kajsik kerys nazwou godkom serca, keryj cza oddac co sie je jyj winnym. Rozwionzaniym tego problymu, o kerym sam tela bouo, bouaby kodyfikacja slonskyj godki. Tukej tysz je pole popisu do szpecow. Cza tysz se zdac sprawa, co je w kozdym kajsik tam skryto obawa. Obawa - strach o co ? Pedzioubych tak juzas konsek ajnfachowo i prosto z mostu, niyjedyn mo tam jakes funkcje i boi sie, co za take „wychylynie sie” i wziyncie w „obrona” slonskyj godki, a bez to i slonskosci, bydzie narazony na, no nazwia to „pewne ryzyko”. Je ale tysz i cosik co kozdego ambitnego Pierona powinno konsek „pouechtac i pokilac”. Tyn kery sie zdobyndzie na ta robota i jako fachmon to szafnie i skodyfikuje naszo godka, tyn przendzie do geszichty roz na zawsze, i tymu bydymy wszyske wdziynczne. No ja, koncza juz te fandzolynie, bo sie mi samymu to zaczyno zdowac choby to co szkryflom bouo jakims „podpuszczaniym”. Fakt je, co to o czym szkryklom sam we przeca naprowdy slonskym cajtungu, musi byc tysz kedys i kajs pedziane. Wiycie tysz wszyske co jo tym fachmonym, kery to by poradziou szafnonc niyma, ale czamu jako ajnfachowy karlus niymom sie zaczonc zastanawiac jak to robiyli inksze ze tom kodyfikacjom. Sorby, Kaszeby, i inne robiyli to poleku i na koniec to tysz szafli. Tak tysz wiym co i my to szafnymy. Ostatnio czytouch, co np u Sorbow blank wazne bouo przetuplikowanie Bibli na ich godka. Mozno kerys juz to robi i u nos ? Przeca momy tela „kapelonkow”, kere fajnie jeszcze poradzom GODAC i mozno kerys sie za ta robota weznie, bo przeca powiniyn to chyba robic jakis szpec od Bibli.

I tukej doszouch do punktu, kery je (bych pedziou), tysz wazny w tym tekscie - prosza kozdego co zno kerychs z naszych slonskich duchownych, niych moja prosba do niych richtuje i prosi ich o tuplikowanie choby na poczontek ino jednyj(abo i wiyncyj) zajty z Bibli i posuanie jyj do redakcji Echa Slonska. Jo to som tysz tukej czynia i richtuja tako prosba do kozdego ksiyndza, kery tyn tekst mozno czyto. Dziynkuja sam tysz wszyskim, co mieli te nerwy i do konca szczimali moje „marudzynie”. Koncza te pora zdan takim gibkim tuplikowaniym poczontku Bibli w moim , laika przeca, autorstwie. Dyc jakos cza zaczonc.

„Blank piyrwyj narichtowou Pon Bog niebo i ziymia. Ziymia boua przodki dziko, pusto i ciymno, a pouno bouo na niyj wody wele keryj bou ino Duch od Ponboczka. I Bog pedziou :

Niych bydzie swiatuo ! I bouo swiatuo. Pon Bog merknou, co swiatuo je dobre, i oddzielou swiatuo od ciymnego. I Bog pedziou na swiatuo dziyn a na ciymne noc. I tak bou wieczor a potym rano - dziyn piyrszy. A potym Bog pedziou : Niych sie stonie powaua dryny kaj wodow tela i niych ona oddzieli jedne wody od inkszych ! Kej Bog zrobiou ta powaua to oddzielou wody na wiyrchu od wodow na dole : a kej to sie stouo, Pon Bog dou tyj powale miano Nieba. I tak wieczor i rano prziszuy ku koncowi - dziyn drugi. A potym Bog pedziou: Niych wody na dole sie zbierom na jednym placu i niych sie pokoze suche ! A jak to sie stouo, to Bog dou tymu suchymu miano ziyma, a ta woda mianowou morze. Pon Bog uwidziou tysz, co one som dobre i bezto pedziou : Niych ziymia wydo zielone flance : trowa niych dowo nasiynie wele sorty, drzewa owoce, w kerych niych bydzie nasiynie wele od nich sortow. I bog widziou, co to tysz je dobre. I tak wieczor i rano prziszuy ku koncowi - dziyn czeci. A potym bog pedziou : Niych bydom swiatua na niebie i niych sie swiycom, coby dzielouy dziyn od nocy, coby pokozywauy pory roku, dni i roki ; coby sie swiyciouy na niebie i coby dowauy jasne ziymi. I tak bouo. Bog zrobiou dwa wielke swiatua na niebie : wiynksze coby dowauo jasne we dziyn a mynsze we nocy. I narichtowou je Bog na niebie coby rzondziouy we dziyn i we nocy i coby dzielouy jasne od ciymnego. A widziou Bog, co to je dobre. I tak wieczor i rano prziszuy ku koncowi - dziyn czworty. Potym Bog pedziou : Niych woda bydzie pouno zywego i ptoki niych furgajom nade ziymiom a pod niebym ! Tak zrobiou Bog wielke potwory we morzu i roztomaite zywe kere puywo, od kerego zrobiouo sie pouno we wodzie, a tysz zarozki zrobiou pouno ptokow roztomaitych. Bog widziou, co to je dobre, pobuogosuawiou to tak : Niych to mo mode, coby pouno bouo zywego we wodzie a ptokow mocka na ziymi. I tak prziszou zas wieczor i rano ku koncowi - dziyn pionty. Potym Bog pedziou : Niych bydzie na ziymi pouno roztomaitego zywego : bydlontka, zywe co krichuje i dzike, a wszystko wele sorty. I tak bouo. Bog narichtowou pouno roztomaitych bydlontkow, dzikego i tego co krichuje po ziymi. I widziou Bog, co to je dobre. A potym pedziou Bog : Niych czuowiek sie stonie i niych bydzie podobny do mie. Niych bydzie ponym do rybow, ptokow i bydlontek, do ziymi i do wszyskego zywego na ziymi ! Tak narichtowou Bog czuowieka na swoj obroz, na od Boga obroz go narichtowou : przodki chopa i kobiyta, a potym ich pobuogosuawiou i pedziou im : Bydziecie miec bajtli, coby na ziymi pouno ludzi bouo i coby ludzie sie starali o ziymia. Coby ludzie sie starali o ryby, o ptoki, i couke inksze co zyje na ziymi. I pedziou Bog : Sam wom dowom wszystko flanca co dowo ziorno na coukyj ziymi, i couke drzewo, od kerego owoc mo nasiynie : dlo wos bydzie to jedzynie.

A dlo coukego zywego na polach i wszyskich ptokow we lufcie, coukego na ziymi co je zywe, niych bydzie zielone futrym. I tak bouo. A Pon Bog merknou, co couke co narichtowou, bouo dobre. Tak prziszou wieczor i rano ku koncowi - dziyn szosty.

(Ks.Rodzaju 1:1-31).

No to by bouo na tela. Czimcie sie i paczcie tam jako, a mozno co z tego bydzie.

Szwager