[ECHO ŚLONSKA] [ŚLONSKE FORUM] [ŚLONSK] [RUCH AUTONOMII ŚLĄSKA] |
![]() | ||||
|
|
|
![]() | ||||||
2 - 12/2001 |
|
|||||
![]() | ||||||
![]() |
| ||
« nazot do rubriki Kultur | ||
|
Pou gournouślounsku f śpiyfkach kolyndowyk Teroski kca Woum padać, kjiej sie nojbarżij slonskim abo niymieckm dialektym łosprawio i tysz pszikłady byk se kcioł woum pora ciepnońć. Prousty naroud, chuopy nojgipcij, użiwali jom zawdy, uod staryk pierwyj, as dou dzisioj tys. Łostaua sie ta gotka nojczyńściyj w śpiyfkak i wicak. Śpiefki pszi betlejymce maluśkiemu abo na karnawaliskak zbereuźne i do lachania. Takim programym teroski byda Wous nostympne tszi miesionce byk pedziou po nasymu, futrouwou. Pszi tym kca moje bliske kontakty z chourem, kaj śpiywom f Bajerze, kaj ta pigułka Aspirina produkujom - wykorzistać. Ale tu byk pedzioł, iż dialekt niymiecki pisany je na papiorze uod dwiesta rokow - i mo swojski roudowod -sdziepko stabilno pisouwnia. Pozwoula se Woum cytelniku jakou gyszynk uod Jezuska w decymbrze poudać pora pszikładow, śpiewek s tyk świont, s dialektu przekludzounego na niymiecki i na ślonsko gotka. Tak moucie takou mygliśkajt (moużliwość) porouwnać te czi szprachy-gotki. A zaś w januarze, pszet karnawaliskym podom Woum szyrokou gama niemieckik gwar kylnerowskik i dyseldorskik - łocywista f śpiyfkach z tyk miost. Na luty wyłonaca Wom surpriza (niyspodzianka s łaciny eli angelskego) - w dialekci i gworze. Jag by tag ftoś kciou, tou i ou nutki tysz byk sie wyrychlił, skisz tegou, isz f literaturze tegou niy znoudziesz, a f slonskej fcale. Gornoślonsko gwara jes ciynsko, bou w słowianskej bazie i same naleciłości z polskego, ceskego i niymieckiego. W niymieckim dialekcie je ino niymiecke - a za tou je prousto w pisouwni i cytani. Łoboccie prosa wos sami - i miyjcie tys pszi tym ciyrpliwość. Kölscher Dialekt-Text 1.
2.
Chreßkingkches Wegeleed - Kouysanka dlo Dzieciountka 1.
2.
„Wünsch em Leechterjlanz“ / „Dzieciountkouwe wunsze“ 1.
2.
3.
Jauk sam widauć, teksty soum ajnfachouwe, bou i tyż dotycy gwaura prostyk ludzisek s ik prousymi sprauwami. W Niymcak śpiywo sie adwyntowe Lieder as do 23. decymbra. Na świynta śpiywo sie kolyndy az do Nouwego Rouku. Inou se niy myndykujcie, isz koużdou koulynda to ik gwara. Kasik na 20 śpiywek tou czi som w dialekcie a reszta to klasyka niymiecko, nau wysoukim pouziomie. I tag cou roucku śpiywom tu sztyry kouncyrty, w tym chorze ze 170 chopow i łorgany, bo to ino w kouściołak tag wykfoloumy Malyńkego - ino w Glorii, na pouważnie, bes chichranio, jag to insi roubiom z koulynd szlagery, indywidualnyk karierouwicof u niykieryk Pouloukof-szauszpilerof. Potym zarouski pszidzie karnawal i śpiywo sie zbereźne, śmiesne , politycne i łopryskliwo-poucajonce. Tu kozdy mouze sie wyrychtouwć jag Król, i sie vorsztylować (wyobrażać) f ajnfachowyk liedach. A jag Wom sie tou poudoubo, to f januarze koule dwadziestegou śpywom śpiyfki karnawałowe. Tou i sie Woum poustarom pszeflancować te uryfki s dialektu kelszofskjego na ślounsko gwara. Sczyńść Bouże - Glück-Auf Winsuju Vam vsystko dobreho na tyn Novy Rok, Scesti, zdrovi, svate boske pozegnani. Ne na tyn Novy Rok na mnohe leta. Abyste zyli w wieksych radosciach a mynsich starosciach a po smyrci abyste spaseni byli. Peter Karl Sczepanek |
| |||||||||||||||||||||||||||||
|
![]() |
![]() |
[ AKTUELL ] [ POLITIK ]
[ EKO-NOMIA ] [ HISTORIA ]
[ Z ARCHIWUM ] [ KULTUR ]
[ PUBLIKACJE ]
[ MINIATURY ] [ VITA ]
[ HUMOR ] |
![]() |