Karneval - śmiyj, lachej sie wiela ci cza, -
ciysz sie życiym - Hellaauuu
Karneval w Heimacie abo karnawał w Domowinie
czy prywatnej, lokalnej, małej Łojczyźnie
Kolyndowe śpiyfki śpiywali my do 6.Januara, teroski
psziszła kolyj na karnawał. Bo popielec momy jus 13. Februara. I choć
Slonzoki z caluśkom Polskom kolyndujom prawie do 31.1. na rostomajtych
konkursach chóralnych - podczimujonc ta atmosfera - co my f Adwyńcie
nadrobili.Bo i za Odrom som bogate, piykne pieśni adwyntowe, zaś w Polsce
som zato skoczniejsze kolyndy. Teroski za Odrom śpiewo sie jusz karnawałowo
- i to kca Wom pokozać.Bo jus 21 i 22. Januara śpiywom w chorze 2 koncerty
po 3 godziny, a do tego Marysieńka z jej gwardiom, huzarami. Ta tradycja jus
łot 100 lot - w mudurkach jak za Starego Fritza w Prusach, kaj i my byli, i
tak sie łostało w mundurkach żołto-niebieskich f farbach Slonska - tes
widzymy.Pszet popielcym w poniedziałek je tzw. Rosen-Montag na Westfalii, kaj
je wolne łot roboty - i idzie sie na Rosenmontag-Zug , pochod. Wszjyscy sie
wygupiajom, śpiewajom, sie całujom, kożdy je pozytywnie przijaźnie
nastawiony. Ale i wytykajom w wicach, co leży im na sercu. Tu niy cza sie
fstydzić, mogiemy walić ślonskom gwarom wiela cza - na tym tysz polega
karnawał - czuć sie jak u siebie w doma - DOMOWINIE. Teroski pozwalom sie
Wom dać pora karnawałowych śpiywek, kiere jusz 10 lot śpiywom w chorze
mynskim Bayer-Lev. Tematyka jest życiowo: o miłości, tradycji,
przywionzaniu do miasta, miłości do Heimatu, jak u Wos do DOMOWINY, tam kaj
sie urodziliście. Ci co na Slonsk przyszli, je to dlo nich tzw: „mało
Łojczyzna”, kaj walczom o forsa, robota, stanowisko, politykujom, po
prostu walczom o przetrwanie- stont ta Łojczyzna - mało.Przibysze, czyli ci
z tej „małej” niy kfapiom sie do miłość do tyj ziymi - jak to
pokazujom te pieśni. Na Wos spoczywo łodpowiedzialność - dalij ta tradycja
kultywować - jak to poniżej pokazuja! Alym jes rot, isz wiycie, ło co idzie
f karnawale - Hellau Wos witom, i se pośpiywomy:
1.
|
Kumm, loss mer fiere, nit lamentiere
jet Spass un Freud,
dat hät noch keinem Minsch jeschad.
Denn die Trone, die do laachs,
musste nit kriesche.
Loss mer fiere op kölsche Aat. |
Poćcie, pofajrujmy i niy lamyntuj
troszka szpasu i uciechy,
Co jesce żodnymu człekowi niy poszkodowało.
Bo tfoje płaczki ino ze śmiychu,
A niey s beczynio sztamować majom
Pofajrujmy na sposob jak w Köln. |
2.
|
Echte Fründe ston zesamme,
ston zesamme su wie eine Jott un Pott.
Echte Fründe ston zesamme,
es och dih Jlück op Jöck un läuf die fott.
Fründe, Fründe, Fründe en dr Nut
Jon´er hundert, hundert op e Lut.
Echte Fründe ston zesamme,
su wie eine Jott un Pott. |
Prowdziwe pszijaciele czimajom razym,
Czimajom cusamyn jak Bog i Gornek
Prowdziwe kameraty czimajom ze sobom
Nawet kiej szczyńście je w drodze abo ci uciykło.
Kumple, kumple, przijaciele zawsze w poczebie
Setki lot, jak ta staro miarka do mielynia bonkawy
Prowdziwe Frojndy czimajom cusamyn,
Jak Bog dlo nasego ducha i gorczek jodła dlo ciała. |
3.
|
Dicke Mädchen haben schöne Namen
Heißen Tosca, Rosa oder Carmen
Dicke Mädchen machen mich verrückt
Dicke Mädchen hat der Himmel geschickt!
|
Pulchniutke paniynki majom gryfne namen
Nazywane: Tosca, Rosa czy Carmen
Grubiutke paniynki robiom mje zwaryjowanym
Pulchniutke paniynki z nieba nom zesłali!
|
4.
|
Aber heut - sind wir fidel
- ein Herz und eine Seel.
Heut´ zieh´n wir los! Heut´ wird gelacht!
Heut´ machen wir´ne tolle Nacht. |
Ale dzisioj som my weseli
- z jednym wspolnym sercym i duszom
Dzisioj idymy zaczynać. Ło bydzie dziś chichranio!
Dzisioj se zrobiymy fajno noc. |
5.
|
Ov krüzz oder quer,
ov Knääch oder Häär
mer losse nit, un losse nit vum Faster leer´!
A ju ja, a ju ja, jetz gehts wieder ju ja,
jetz jeiht et loß!
Denn einmal nur im Jahr ist Karneval,
ist Karneval am Rhein! |
Abo na kszisz,abo na szago
eli to chłopek eli panoczek
My niy dopuszczymy byś ta noc szału opuścił
A ju ja, a ju ja, teroski zaś robiymy a ju ja,
teroski idzie na fest!
Bou ros w rouku je karnawał,
je karnawał nad Renem |
6.
|
Ja das ist Köln,
die schönste Stadt am Rhein!
Und nur in Köln - da möchte´ ich immer sein. |
Ja, to je Kolonia
nojgryfniejsze miasto nad Rynym!
I ino w Colonii - tam chca zawdy być. |
7.
|
Nüngzehnhundert Johr
steiht uns´ Kölle am Rhing
Nüngzehnhundert Johr
Sin mer jeck am Rhing! |
Dziewiyntnoście wiekof
stoji dlo nos Colonia nad Renem
Dziewiyntnoście wiekof
Som my zwariowani nad Rynym. |
8.
|
Laache, bütze danze,
springe dun mer jo hück,
noch ens hundert Johr,
levven andere Lück! |
Smiychy, kusiczki i tańce,
nie łopuszczajom nos dzisioj,
choć po stu rokach,
żyjom tu insze ludzie. |
9.
|
Wasser vun Kölle es jot
Oh leever Jott jevv uns Wasser
- denn janz Kölle - hätt Doosch!
Oh leever Jott jevv uns Wasser
- un helf uns uss dr Nut!
Dat Wasser vun Kölle es jot! |
Woda z Colonii je dobro
Oh kochany PonBoczku dej nom wody
- bo caluśko Colonia - mo pragniynie!
Oh kochany PonBoczku dej nom wody
- i pomoż nom f tyj biydzie!
Ta wodzicka z Colonii je gut! |
10.
|
Et gilt et Brauchtum zo bewahre
Dat uns jo all am Hätze Litt,
et gilt et Brauchtum zo bewahre
weil et nor einmol Kölle jitt |
Som bogactfa kiere cza chronić
to nom wszyskim na sercu leży,
som bogactfa kiere cza chronić
bo tyż ino jedna Colonia istnieje. |
11.
|
Jede Stäin en Kölle ess e Stöck vun
deer
Jede Stäin en Kölle zeug vun Ruhm und Ehr´.
Mag einer Laache un meint dat wör gestrunz,
en jedem Stäin vun Kölle lääv e Stöck vun uns. |
Kożdy kamiyń w Kelln je czonstkom i
tfojom
Kożdy tyn kamiyń pokazuje sława i honor
Polub sie śmioć i miej uśmiych niy na pokaz
Jak kożdy kamyń żyje sfom troszkom łot nos. |
12.
|
Loor ens Düx noh Kölle,
vum Zauber bess de Platt
Em Dunkele, em Helle,
wie schön ess doch uns Stadt! |
Paczonc s Deutza s jednyj stony Rynu na
drugo, na Köln
jego łurokym som my sami tyż łoczarowani
czy je ciymno, eli dni,
O jak piykne je pszeca nase miasto! |
Sprobojcie se tysz jakeś śpiyfki na ta
łokazyjo pszigoutować - by sie pouwygupiać, pośmioć, poczuć sie królym
na rowni s inszymi - tak sie łotstresujesz, a i powoli szacunku tysz
nabieresz do sfyj krainy - domowiny ślonskyj. S Tobom i insi pójdom f Twoje
ślady.
Karneval w Heimacie albo karnawał w
Domowinie czy prywatnej, lokalnej, małej Łojczyźnie
13.
|
Colonia, du wunderschöne Stadt am
Rhing,
beß unvergesslich däm, dä einmol dich gesinn,
Die Hüs´cher bunt om Aldermaat
Sin zeuge kölscher Eigenaat
Et süht grad us em Dunkele,
als wören se am schunkele
se stonn su Kromm un scheef
als wör´n se immer en d´r Seef
Colonia |
Colonia, ty cudowne miasto nad Rynym,
niy zapomnianym tym co cie ros widzieli
Te domki kolorowe na Starym Mieście
Co śfiatczom o jednorazowości tfojej
Widzymy je teraz o zmroku,
jakby sie wszysko kołysało
akby stoły ksziwo i na ukos
jakby wdycki była podchmielono ta
Colonia |
14.
|
Dat Glocke spill vum Rothunsturm.
Hät´ne wunderschönen Klang!
Dat Glocke spill vum Rothunsturm
Künnt ich höre stundelang
Üb´ immer Treu´ und Redlichkeit,
wie klingk dat doch su schön
wenn et och av zo donevven häut
sin dat echte kölsche Tön |
Dzwony bijom i grajom na ratusza wieży
Czy niy majom one cudownego klangu!
Dzwony dźwiynczom na ratusza wieży
Mogłbych tak słuchać godzinami
Zawdy som nom wierne i poczciwe,
jak to sie piyknie słucho
kiedy sobie łod czasu do czasu rypnom
bo to som richtig z Colonii tony. |
15.
|
Am Dom zu Kölle, zo Kölle am Rhing
Do klinge de Glocke su prächtig un fing,
He wolle mer blive, he sin mer zo Huus
He kritt uns kein Deufel, kein Deufel eruus. |
Pszi katedrze w Kelle, w Kelle nad Rynym
Tam dźwinczom se dzwony tak dumnie i fajnie,
Tu chcymy łostać, tu my som i w doma
Tu niy dostanie nos żodyn dioboł, żodyn z inszych. |
16.
|
Ich möchte zu Fuß nah Kölle jo’n
Wenn ich su an ming Heimat denke
Un sin d´r Dom su vör mir stonn
Mööch ich direk op Heim anschwenke
Ich möchte zu Fuß nah Kölle jo’n |
Wola po bosoku do Kelle iść
gdy o mojyj Domowinie myśla
i widza wtedy, isz katedra pszedy mnom stoji
Chca wyrtko iść, choć tam może i tysz niy pewnie
Chca po bosoku do Kelle dreptać. |
17.
|
Agripina Agripinensis,
wenn da ding Pänz sühs, bes´ de vun de Söck
Agripina Agripinensis,
wenn da ding Pänz sühs, hält´s do uns för jeck
doch dat ess no einmal Mode hück,
un mer han jo och en jecke Zick
Agripina Agripinensis. |
Agripina, ty staro rzymsko Agripinensis
jak widzisz sfe dorosłe dziecka, jeześ w zocy
Agripina, ty staro rzymsko Agripinensis
jak ty tfe dziecka widzisz, że my zwaryjowani?
tak to stało sie tysz modom dzisioj,
i momy, tak momy ten zwarijowany piykny czas
Agripina, ty staro rzymsko moneto - dynarze! |
18.
|
Ganz verrückt auf Mini bin i
Verückt auf Mini bin i,
ei-jei-jei-jei
Da kommt man der Natur
so richtig auf der Spur |
Całkiym zwariowany na mini jo jes
zwariowany na mini jeżech,
ei-jaj, a-jaj, jaj
Pszes to som my bliżyj natury
i to na richtigym tropie. |
19.
|
O Mosella, du hast doch so viel Wein
O Mosella, trinkst du den Wein allein?
In deinem Garten Eden,
wächst doch der Wein für jeden,
und ohne Wein kann ich nicht sein,
O Mosella |
O Mozella, w tobie je tyla wina
O Mozela, czy ty se pijesz to wino sama?
W twojim Edeńskim Ogrodzie
rosnom nam winogrona dlo wszyskich,
i bez wina niy mogło mje być,
O rzeko Mozello |
20.
|
Heidewitzka, Herr Kapitän!
Mem Müllemer Böötche fahre mer su gähn
M´r kann su schön em Dunkele schunkele
Wenn üvver uns de Stääne funkele
Heidewitzka, Herr Kapitän! |
Hajdywiczka, wieśniaczka, panie kapitan
w łotce Millemajera płynie sie tak fajnie
można sie pjyknie w ciemności kołysać
kiedy nad nami sie gwizdki rozbłyskujom
Hajdywiczka, wieśniaczka z kapitanem! |
21.
|
Wir sind die Eingeborenen von
Trizonesien
Heidi tschimmela tschimmela tschimmella bumm!
Wir haben Mägdelein mit feurig wildem Wesien
Heidi tschimmela tschimmela tschimmella bumm!
Wir sind zwar keine Menschen fresser,
doch wir küssen um so besser,
Wir sind die Eingeborenen von Trizonesien
Heidi tschimmela tschimmela tschimmella bumm!
Tschimm-bumm! |
My som urodzyni ze cony 3-ch kultur
Hajdi czimela, czimela, czimela, bum!
My tysz momy dziołchy ogniste i s ikrom
Hajdi czimela, czimela, czimela, bum!
My niy som żodne ludożercy, jak myślicie,
tesz całujymy, i to jeszcze lepiyj,
Bo urodzyni my som na granicy 3 kultur
Hajdi czimela, czimela, czimela, bum!
Czim-bum! |
Czy ta śpiyfka niy pasuje do pszibyłych
przed 100 laty za chlebym ze Slonska, z ich Heimatu, krainy tszi
narodościowej i jynzykowej, teroski do nowej - „małyj łojczyzny”,
do Kolonii?
22.
Dlo śpiywek czy wicof karnawałowych pasuje
tysz krytyka stanu istniejoncego - wiync pasuje i to: Ksionc Ymil Szramek,
znany na calutkim Slonsku, zajmowou sie tysz gwarom s naszej domowiny. Jako
isz głosił kazania po polsku i niymiecku, nojwiyncyj f Katowicach - asz do
2.Wojny, pozwolom sie tysz teraz f tym jynzyku i Mundart-gwarze - pokozać
jego tymatyka, kiero go tysz nurtowała - je to urywek s mojej publikacyji
„Reminiscencje śląskie” - po polsku lub niemiecku.
Ks dr Emil Szramek zostoł wyniesieony jako
kandydat na ołtarze przez Łojca Swiyntego w 1999 r.
A tu fczujcie sie w sytuacja w naszym heimacie
po 1.Wojnie - łobraz łubustfa s lot 20-ych. Tak pokozoł nom jedna s
chałupek na wsi gornoślonskej. Czy dzisioj na wsi dolnoślonskej niy jes
podoubnie, tych z małyj ojczyzny? W tyj animacji sprobować możecie tysz
naśladować głosy tych wypowiadajoncych sie zwierzont domowych:
|
„Ein Hahn, eine Gans, eine Ente
und ein Auerhahn
begaben sich auf die Wanderschaft und gelangten zu einer armen Hütte.
Daraufhin folg der Hahn auf das Dach und rief:
„Wie lange werden wir hier verbleiben?” Die Gans antworte
ihm:
Den ganzen Tag - den ganzen Tag.
Vorauf die Ente sagte: -Quak -quak, -quak
Der Auerhahn verärgert und mit rotem Kamm gackerte mit Schmollen:
„Mag das der Teufel holen - mag das der Teufel holen.” |
„Jedyn kokot, jedna gęś, jedna
kaczka i jeden indyk
poszli na wandern, aż przyszli do bardzo ubogiej chałupy.
Tam kokot zafurgnął na dach i zapioł.
„A długo tu tak będziemy?” Gęś mu odgęgała:
Cały dzień, cały dzień
A kaczka jej przytakiwała tak, tak, tak, tak.
Ale pulok się rozgniewał i cały czerwony zawołał:
„Diabli by tu wytrzymali, diabli by tu wytrzymali”. |
(tłum.: P.K.Sczepanek, pisał: E.Szramek)
Moj guter Freund, Herbert Ahlemeyer s jego
Heimatu, a mojyj teroski małyj łojczyzny: Monheim am Rhein, (wele
Duesseldorfu) na ta okazyjo skryślił, skomponowoł, zaśpiywoł i nagroł na
CD pora śpiywek tysz na karnawal. Teroski momy ta moużliwość sie s nimi
zapouznać - troszka zwyczajof, historyji i psziwionzanio do Heimatu. Tak w
Domowinach ślonskich podoubnie mogom Slonzoki sfe mjejsca wychfolać, bo ci
gourol tego niey zrobi, do ich tam małyj Łojczyzny, kiero ino dojom, czyli
walczom na tyj „małyj”,kiej wielgo Łojczyzna je jusz „uziymniono”
w Nato, a naszo tradycja tłamszom, kiej swyj niy pokazujom, abo sie jej
wstydzom. I tak w naszyj historyji kultura pszichodziła zawdy ze Zachodu, ni
ze Wschodu, i tymu som tu śpiyfki w niymieckim dialekcie.
23.
|
Wenn esch su an ming Boomberg denke,
wie et wor, am schöne Rhing,
kann man mer ja nix schön´res schenke,
als hie an diesem Platz zu sin ... |
Kiejś jo se o mojyj dzielnicy Baumberg
myśla
jak to bywało nad piyknym Rynym
i niy mogom mi nic inszego szynknoć
łod tego by na tym placu zaś być. |
|
En Boomberg am Rhing ben esch jebore,
dat es zwar schon paar Johre hin,
ming Muttersproch jeht nie verlore,
dat es jet wo esch stolz drop bin ... |
W Baumbergu nad Rynym jo żech sie
urodził,
to jes w prowdzie wiela lot nazot,
moja gwara z Heimatu niy poszła w niypamiyńć,
i to je to z czego jeżech dumny. |
|
Esch kenn noch all die ahle Stroße
vom Goldberg bes nom ühleloch,
wie et wor- kunt mer nit alles loße,
de Zick die ändert manches doch! |
Jo znom jeszcze te wszyske stare
uliczki, zakontki
od „Złotyj Góry“ do „Sowiej dziury“
co kiedyś było, niy może pszepaść,
Choć kiejś czas zmienił coś niecoś jusz! |
|
Fesch us dem Rhing- kunt mer noch esse,
2 Schokker loren op dem Strom,
dat han esch alles nit verjesse,
mer soh noch bes nom Kölner Dom. |
Ryby z rzyki Ryn, mogłeś jeszcze
jeść
2 kutry walczyły pod prond,
i tego wcale żek niy zapomnioł,
kiej widziało sie asz Katedra Köln w łoddali (20km) |
|
De Stroßebahn- stets immer pünklich,
von Monnem kom se laut und schwer,
und dat wor täglich - 2 Mal stündlich,
die letzte Fahrt es lang schon her. |
A tramwaj wtedy zawdy punktualnie
z Monheim telepoł sie głośno i ciynszko,
i to było dziynnie - 2 razy w godzinie,
Ach ta ostatnio jazda była jusz tak downo. |
|
Die alten Römer, wie mer wesse,
dat wor ne hochmoderne Stamm,
mer dont se hück mit mi vermesse,
die woren schon bei us em Hamm. |
To starzi Rzymianie, jak my to wiemy,
kierzy byli z modernego pochodzynia,
som dzisioj tysz do naszego porownanio,
Jako isz byli jusz w Bürgel-Hauzie - Hamm |
|
Alt Dionysius, die ahle Jasse,
op Bilder kann mer se noch senn,
och schöne Leeder wurden hie geschaffe,
Ihr weßt schon wat esch domet men. |
Stary Dionisjusza kościoł i stare
wokoł uliczki
kiere na łobrazkach widzieć można jeszcze,
kaj piykne śpiefki sie zmyślało i śpiywało
I wy wiycie, co jo pszes to se myśloł. |
24.
|
Die Glocken von St. Gereon hant ne
schöne Klang,
sie schallen üwer dä ahle Maat
und klopfen am Schelmenturm an.
Und dä Rhing rüf us singem Bett
„wie fruh kann da sin, da sun´n Altstadt hät“,
die Glocken von St. Gereon hant ne schöne Klang. |
Dzwony St.Gereona majom piykny klang
dźwiynczom ponad starym targowiskiym
i jak bije budzi wieża Schelmenturm.
A Ren obłapio nos swym korytem i psziwołuje
„jak downi mogło być z ich starym miastym”,
Dzwony tego kościoła majom piykny klang |
|
Die ahle Stroße jeder kennt,
lenks und räz vom Turm,
seit Kniprodes Zeiten gab es hier
doch so manchen Sturm.
Die Eiche op dem Kradepohl,
die Freiheit und die Putejass,
wo nur kann et schöner sin,
als en Monnem am Rhing? |
Te stare uliczki kożdy tu znoł,
na prawo i lewo tyj wieży,
od czasow ich Mistrza Kniproga z Malborku jak był
choć czasym i czynsto ze szturmym.
Tak dymbowa gałyńź nad „żółwim stawym“,
czy wolność na Pute-gasse nasych poetow znom,
i kaj tak piyknie mogłoby być
jak niy w Monnem am Rhein. |
|
Und fährst Du von Monnem raus en de
Welt,
fern von zu Haus,
pack desch dat Heimweh, brich´s af di Zelt,
nix wie nach Haus,
dä Schelmenturm hie jeder kennt,
mi Häz för Monnem brennt .... |
A jak wyparzisz z Monheim w daleki
śfjat,
daleko łot chałpy,
zmogo cie tynsknota, to zwiń tfe namioty,
i nic inszego jak do chałpy,
kaj wieża Schelmenturm kożdymu znano,
i moje serce do Monheim rozpolo. |
Prawie wszysko je tu pedziane w nadryńskim
dialekcie, mowie potocznyj „Mundart”. Sto lot jus śpiywane som
gwarom perfektnom, f tym fallu skryślone na papiyrze, dlo łupamiyntniynio by
sie niy straciły. Czynsto jedyn z Kölnu niy wiy co fansoli s Düsseldorfu,
bo tak som indiwidualne. A ślonsko tu gwara, sie niy dziwujcie, ech na gipko
tu pszeflancowoł s tego dialektu i niy je perfekt. Za to Wos pszeproszom, bok
kcioł Wos ino do tyj atmosfery hajmatofskyj s nad Rynu pszibliżyć. Tak
koużdy teroski wiy, co za tymaty som f tyk śpiyfkach. Taki żek mioł cel. A
pszi łokazji i Wy to widzicie, isz w karnawale je ino einfachowe życie
pokozane - ale wdycki s miłościom do miejsca łurodzynio - domowiny, f ich
nomynklaturze do Heimatu. Insi ludziska to ino łopserwujom i fajnie tolerujom
te zwaczaje, niy bulom tego, co śfjynte łot urodzynio i sie s tego niy
wyhihrajom!
I powiyćcie, jak ci komuniści mogli
tolerować tako podobno ślonsko miłość do ziymi i tradycja, kiej oni sami
nom nowo kultura chcieli pszeflancować, ros za Sanacji pszi Grażyńskim i po
45-ym pszez calutke 50 lot. Tak z żolym cza pedzieć, isz do dzisioj sie tak
tysz robi.
Wymyślili f tym czasie pojyńcie „małej
Ojczyzny” jako ersac do słowa „Heimat” na Górnym Slonsku.
Myślała pszi tym prof.Dorota Simonides, pszipisać to wszyskim mieszkańcom,
czyli tym zasiedziałych łot wiekof i tym co psziszli za robotom eli za
domkym po wygnanych dlo wygnanych z ich Kresów. To pojyńcie pasuje jak uloł
do pszibyszy, ale nie zasiedziałych autochtonow od wiekof f tyj krainie. Tak
podobnie przyjynto to pojyńcie i w Kielcach i Sosnowcu, Pomorzu czy Lublinie,
wszyńdzie - mimo isz tam jako takego „heimatu” niy było. Ale na
Gornoślonskyj ziymi to pojyńcie „małyj Łojczyzny” niy pasuje.
O pszeproszom - pasuje dlo pszibyszy, ale niy dlo starych, tu urodzonych
Slonzokof. Bo tu wykludziły sie dwa charaktery ludzi, tych pszibytych i tych
od dawna zasiedziałych. Dlo tych zasiedziałych, abo tu urodzonych pasuje jak
uloł słowo słowiańsko-łacińske ino „Domowina”. I niy pasuje
żodno inszo nazwa probowano z przymiotnikiem: „lokalna” (wg. dr
J. Ziembińskiego), eli „prywatna” (wg. prof.M.Szczepańskiego),
eli „mała” (wg. prof. D. Simonides) - do tyj „Ojczyzna”.
To pszibysze muszom „walczyć”, by sie tu wgryść, jak za czasof
prawie wielkej śfjetności wiekiej Ojczyzny. Tu zasiedzieli nie walczyli i
niy walczom, bo som na sfojim, choć w mniejszości i polskiej i niymieckiej i
tysz czeskej, ślonskyj.
A jo w Niemcach jak i insi ze Slonska abo i ci
Polacy w „Polonii” mieszkomy tu nie w Heimacie a w „małyj
Łojczyźnie” - bo tu my walczymy o sfa sztella, Geld, o stosunki z tu
zasiedziałymi od wiekof. Tak samo je teras na Slonsku - ino isz pszibysze som
wiynkszościom i łoni dyktujom, a Slonzok siedzi jak mysz pod mietłom i niy
chce sie wyrychlić, byk pierońsko pedzioł.
I fto mo dbać o ślonsko tradycja - jak
wiynkszość jom tłamsi, tworzonc nowe dziwolongi z wyuczonym jak papuga u
aktorof z literom „Ł”. Nadzieja f tych jusz na Slonsku urodzonych
(co widać tysz w Niemcach), isz wstydzom sie starych tradycji sfych pszodkof
(Lwowiaków w Polsce czy Slonzoków w Niemcach) - wchodzom w nurt Landu eli
krainy gdzie sie urodzili.
W nich je nadzieja, isz na G.Slonsku zacznom
nawrocać do tradycji tej ziymi - by w Europie sie pokozać - „ja,jo je
ze Slonska”, tego jusz 800 lot w Europie, do kieryj teroski zaś idymy.
I tak można z dumom i podniesionym czołym popaczić w łoczy i zadziwiać
psziszłych tu u nos Europejczykof, do kierych my sie wszyscy zaliczomy. -
Robcie to pszinojmniej na karnawale - może sie poleku s tego letargu
łobudzicie! Tego wom winszuje s karnawałowym HELLAU.
Peter Karl Sczepanek
den 6.1.2002
|
|
|
