[ECHO ¦LONSKA] [¦LONSKE FORUM] [¦LONSK] [RUCH AUTONOMII ¦L¡SKA] |
|
3_01/2002 |
||||||
| ||
« nazot do rubriki Historia | ||
|
Wolny handel ( abo ?) Wielko Brytania , Hameryka i Komunistyczno Rosja kaisik kole 1943 a mozno juz konsek wczesniyj zaczli gynau myslec o podzielyniu Niymiec . Sebrouech sam pora "ideow" , kere wtedy bouy rozpatrywane bez te czi mocarstwa . Mysla co o tym temacie za wiela niy idzie snalysc kai indziyj bezto tysz sam o tym pora zdan odymie . Mozno kery to konsek inaczyj widzi , jak ja , to zapraszom sie sam z nami podzielic swoim zdaniym . Czytouech kedys w naszyj niyzastompionyj Jaskolce Slaskiej artikel pt "Duch Wersalu?" (numer z lipca 1996 r.) w kerym boua nawet mauo mapka Eurpy na keryj wedug planu Theodore`a Kaufmana niy bouo juz panstwa Niymiec a graniczouy tam ze sobom Holandia , Polska i Czechy . Plan tyn bou z roku 1941 .Wele tego planu panstwo i narod niymiecki miauy byc roz na zawsze weg ze historii i prziszuosci Europy i Swiata . Wiymy , co az tak zle niy bouo, ale bouy i inksze plany i mysla co cza se sam uswiadomic co dzisiejszy wyglond Europy po czynsci tysz je rezultatym inkszych projektow o kerych zarozki sam spomna . W penym stopniu lonczy sieto tysz ze sprawami Slonska , bo przeca Slonsk i w tym Gorny Slonsk przeszuy w cztyrdziestym piontym roku cos co jeszcze na duge lata bydzie nom dawac o sobie znac . No tosz zaczynom konsek chronologicznie "jechac z tym koksym" . We USA juz w 1942 r. godauo sie o propozycjach podzielynia Niymiec na 3 , 5 , abo 7 panstw , kere by bouy suwerynnymi panstwami . Propozycje te bouy nawet dyskutowane w gronach ekspertow . Powstaua komisja , kero zajmowaua sie problymami , jake na prziszuosc powojynno przewidywauy gowy politykow . Prezydynt Roosevelt tysz bou naiprzod za podzielyniym Niymiec na pora suwerynnych panstw, kere ale by musiauy byc bez rechtu na jakes formy militarnyj dziaualnosci , czyli inaczyj - planowano boua coukowito demilitaryzacja Niymiec . 18 X 1943 r. odbouy sie nawet we Moskwie rozmowy miyndzy ministrym spraw zagranicznych USA (Cordell Hull) i Molotowym. Molotow niy sprzeciwiou sie takim projektom . Nastympno data o keryj cza sam spomniec to 18 XI 1943 r. czyli "Teheran" . Roosevelt dalyj obstowou kole podzielynia Niymiec na pora czynsci; 1) Niymcy Polnoc-zach. /Szlezwik-Holsztyn ,
polnoc. Saksonia i Nadrynia Polnoc. West./ Nastympno propozycja to boua propozycja , kero przedstawiou Churchill . On proponowou zrobic na poludniu Niymiecko Federacja Naddunajsko . Do tego godou o Niymcach Zachodnich i o Prusach Wschodnich . W 1944 r. Stalin we rozmowach z Churchillym , kery sie odbouy we Moskwie , chciou zrobic z Wyngrow , Czechow i Polski linia proradzieckich panstw , kere by sie poradziouy pouonczyc -inaczyj , na prziszuosc planowou rozbudowa komunistycznego imperium . Spomna sam tysz o tym , co we USA w komisji , kero boua odpowiedzialno za sprawy podziau Niymiec , kole spomnianego sam juz ministra spraw zagranicznych USA (Cordel Hull) byli jeszcze minister do spraw wojny (Henry Lewis Stimson) i minister finansow (Henry Morgenthau). Morgenthau proponowou nawet oddzielynie na wschodzie , zachodzie i polnocy terynow , czyli inaczyj prziuonczynie ich do inkszych panstw (np do Polski Prusy Wsch. , konsek Slonska Dolnego i couki Gorny Slonsk ) . To co by sie miauo ostac , to z tego proponowou zrobic dwa panstwa (Niymcy Poludniowe i Niymcy Polnocne) . W 1944 r. (IX) w Quebec godali o tym planie Churchill i Roosevelt i nawet podpisali taki plan - potym musieli z niego zresztom zrezygnowac . W Jaucie (4 - 11 II 1945 r.) stanouo na tym , co "Zjednoczone Krolestwo , ZSRR i Stany Zjednoczone bydom miec w Niymcach wuadza nojwyzszo . W ramach takich uprawniyn zrobiom kroki, kere uwazajom za poczebne do uczimania na prziszuosc pokoju i bezpieczynstwa". Mozno na tym skoncza o podziale Niymiec a zaczna terozki o Slonku , kery zresztom przeca bou wtedy czynsciom Niymiec , i o tym jak to planowane bouo wuonczynie Slonska do Polski . Alianty proponowali naiprzod Polsce kole konska Prusow Wsch. tysz Slonsk Opolski. Zachodnio granica miaua donsc do Odry. Churchill bou miyndzy stronom polskom (rzond w Londynie) i rosyjskom (radzieckom) za posrdnika abo mediatora , kery zresztom niy miou lekkego chleba przi tyj robocie . W Teheranie Churchill , tak czi inaczyj (ale) pogodziou sie z zondaniami Stalina , a Roosevelt wolou godac o granicach dopiyro po wojnie . No ja, czyli Stalin wyszou sam (jak by tysz na to niy paczec) z noiwiynkszom "wygranom". Ganc ajnfach idzie pedziec , co Slonsk przipod Polsce za teryny , kere Stalin wuonczou z przedwojynnyj Polski do ZSRR . W 1944 r. stouo, co Polska (wedug planu Morgenthaua ) dostonie Prusy Wsch. , czynsc Slonska Dolnego i Gorny Slonsk . Dalyj miauo byc o tym godane na konferyncji pokojowyj . Tela ze strony amerykonskyj . Stalin , a i Churchill , "widzieli" w Polsce Gdansk z dosc wielkim wybrzezym i couki przemys slonski . Dodac sam idzie , co i Francuzom bouo to na rynka - jak zawsze Francja boua za jak nojmynszymi Niymcami na wschodzie. Czyli generalnie zachod i wschod miauy juz obraz przinaleznosci wschodnich ziym Niymiec, w tym przeca i Slonska , na czasy powojynne . Problym powstou dopiyro jak ZSRR wylazua z ideom
wschodniyj granicy Polski na Nysie. Panstwa zachodnie bouy wstanie widziec
Slonsk Opolski w Polsce, ale terozki ZSRR proponowou (wciskou) i Dolny
Slonsk Polsce . W Jaucie jeszcze dokuadnych granic do konca niy ustalyli.
Rzond londynski (polski) chciou do Polski Prus Wsch. i Gornego Slonska do
Odry, ale postawiou warunek, co z tych terynow sie wysiedli wszyskich Niymcow.
Churchill zas przedstawiou piynciopunktowy plan; Stauo sie ale blank inaczyj , stali postawiou
zachod przed faktami dokonanymi. 26 VII 1944 r. PKWN "zgodzioua sie
" na linia Curzona. Churchill zrobiou drugo propozycja w sprawie granic; I za to Polska dostaua by Gdansk , konsek Prusow Wsch. i wzionua by pod administracja teryny na wschod od Odry. Szef rzondu londsynskego , po smierci Sikorskiego , Mikolajczyk niy przistou na to i na koniec (15 X 1944) usuyszou od Churchilla take suowa: "Jo terozki umywom rynce . Jak dugo my sie w ta sprawa angazowali to terozki sie wycofiymy ... Wy niy som`scie zodnym rzondym, bo niy poradzicie podjonc decyzji. Wyscie som niyspokojne duchy, kere chcom zdymolowac Europa. Widzicie ino wasze biydne, ograniczone i egoistyczne interesy. Byda terozki apelowou do inkszych Polokow i twierdziou, co rzond lubelski funkcjonuje wspaniale. Oni bydom prawowitym rzondym. Od wos argumynty som ino zbrodniczom probom zniweczynia zgody miyndzy aliantami, skiz waszego liberum veto .Jak mocie zamiar pokonac Rosja , to to je waszo sprawa . Niykedy zdowo mi sie , co je zech w domu wariatow. Niy wiym eli rzond brytyjski bydzie wos dalyj popiyrou." No i Poloki zaczli sie oswojac z wizjami zachodu granic Polski , a Mikolajczyk podou sie do dymisji . Po tym mogymy terozki przensc do "Poczdamu" . 17 VII 1945 r. w Poczdamie trefiyli sie trzi mocarstwa po to coby dogodac sie w tym w czym sie niy szuo dogodac bez chycynia sie za rzeczy zwionzane ze Slonskym , na kerym administracja juz brou w swoje rynce rzond lubelski . Suma sumarum zachod miou pretynsje do Stalina , do od niego polityki faktow dokonanych , ale niy poradziou (abo niy chciou) za wiela wskorac . Na koniec nazywauo sie , co odroczono ostateczne decyzje o zachodniyj granicy Polski do czasu wielkyj konferyncji pokojowyj , w kero i tak zodyn za fest niy wierzou . W poczdamie Wielko Brytania i USA sprzeciwiauy sie jeszce granicy Polski na Odrze i Nysie, za kerom bou Stalin i marionetkowy rzond lubelski. 31 VII 1945 r. juz ale "dzwiyza sie zawiyrauy" - zadecydowali , co wysiedlynie bydzie sie odbywac humanitarnie i w porzondku (co zresztom bouo ino poboznym zyczyniym i nigdy niy znoduo miejsca ) . Poczdam (od 17 VII do 2 VIII 1945 r.) stou sie ino formuom a raczyj "kompromisym", kery dowou Stalinowi w coukyj mocce aspektow wolno rynka. W tym synsie Stalin bou tym , kery nojwiyncyj wygrou w tyj coukyj geszichcie. Od tego czasu zelazno kurtyna podzieloua Europa a Slonsk niydosc, co uciyrpiou noiwiyncyj w coukyj swojyj geszichcie, to jeszcze miliony Slonzokow skozane bouy na banicja . tela moich "krykow" o "wolnym handlu", kery stou sie i handlym o Slonsk. Coroz wiyncyj lot dzieli nos od tych czasow w kerych Slonsk w wielkyj polityce potraktowany zostou jak szpilkarta w pokerze miyndzy wschodym i zachodym . Dzisiej cza nom paczec coby pokojowo i z rozsondkym prziczyniac sie do zrobiynia ze Slonska juzas kraju takego jakim bou wczesniyj - pounym tolerancji , dobrobytu i perspektyw na prziszuosc do Slonzokow . Jak to szafnonc z takim balastym , kery zostawioua nom geszichta ? Na te pytanie odpowiadac se muszymy codziynnie krok po kroku i mysla co nosz rozsondek i dobro wola majom sam nojwiynksze znaczynie na tyj cescie . Ale pocza nom tego tysz przeca i z drugyj strony . Co Wy na to ? Zegnom sie jak zawsze moim blank ajnfachowym Pyrsk ! I mysla co niy za fest zech sam Wos wynudziou . Na tyn ostatni koniec cosik co wyczytouech kedys w jednyj fajnyj ksionzce o Slonsku a co tak samo fajnie mondre je po polsku jak i po niymiecku . Uwierz w szczesliwa przisszlosc Slaska Du sollst an Schlesiens Zukunft glauben , (J.Fichte , 1762 - 1814) Szwager |
| |
|
[ AKTUELL ] [ POLITIK ]
[ EKO-NOMIA ] [ KULTUR ]
[ HISTORIA ] [ Z ARCHIWUM ]
[ PUBLIKACJE ] [ MINIATURY ]
[ VITA ] |