f Silesia Superior

KONTAKT: post@SilesiaSuperior.com

 GÓRNY ŚLĄSK - OBERSCHLESIEN

 

Nr. 3 / 08.2002

Silesia Superior 3 / 08.2002

Sebald A. Kriebus

Solo Dios Basta - Sam Bóg wystarczy

Gerhard Karl Schaffran urodził się 4. Lipca 1912 r. w Leśnicy, małym miasteczku u stóp Góry Św. Anny na Górnym Śląsku i wywodzi się z rodziny nauczycielskiej.

Jego życiorys obejmuje prawie cały XX. wiek:

  • urodził się w cesarstwie niemieckim.
  • swoje dzieciństwo i młodość przeżył w czasie I. Wojny światowej i później, jako półsierota w Republice Weimarskiej.
  • jako student teologii i młody kapłan wykonywał swoje obowiązki w najstraszliwszym historycznym czasie, w niemieckim narodowymsocjaliźmie.
  • był księdzem wojskowym na wielu frontach II wojny światowej i przez 5-lat duszpasterzem niemieckich jeńców wojennych w Związku Radzieckim.
  • pełnił przez 40-lat w socjalistycznej Niemieckiej Republice Demokratycznej różne funkcje kapłańskie; był wikarym, rektorem seminarium katechicznego i duchownego, pełniąc równocześnie funkcję duszpasterza studenckiego i więziennego
  • papież podniósł go do godności biskupa Görlitz i Meißen. Kapituła wybrała go wikariuszem kapitularnym arcybiskupstwa wrocławskiego. Funkcję te wykonywał od śmierci poprzednika F. Piątka aż do 1972 r. Następnie zostaje mianowany biskupem nowopowstałego biskupstwa drezdeńsko-misnienskiego.
  • został wybranym na przewodniczącego berlińskiej Konferencji Biskupiej
  • w zjednoczonych Niemcach przeszedł na emeryturę.

W dowód pamięci tego zasłużonego syna Ziemi Śląskiej uroczyście obchodzono jego 90-te urodziny w Leśnicy.

Uroczystość rozpoczęła się Mszą św. w kościele parafialnym Świętej Trójcy w języku niemieckim z udziałem czterech biskupów pochodzących ze Śląska: Joachima Reinelt z Erfurtu, Rudolfa Müller i Bernharda Huhn z Görlitz i Jana Kopiec z Opola jak również dużej ilości duchownych gości z diecezji zgorzeleckiej i miśnieńskiej. Byli również księża z sąsiednich parafii oraz mieszkańcy miasta Leśnicy.

W końcowym przemówieniu biskup Bernhard Huhn, który otrzymał święcenie biskupie od biskupa G.Schaffrana, wspomniał jego życie kapłańskie, angażowanie się na wielu odcinkach i w różnych funkcjach. Jego hasłem życiowym było "Solo dios basta - Sam Bóg wystarczy", są to słowa św. Teresy z Avilli, które go prowadziły przez cały życie. Bp Huhn wspomniał również o aktualnej potrzebie budowania pomiędzy Polską i Niemcami wzajemnego poszanowania i pojednania Polaków i Niemców. Najlepszym dowodem były te uroczystości. Msza św. została zakończona znaną i bardzo lubianą przez rodzinę Schaffranów pieśnią „Sankt Anna voll der Gnaden".

Po Mszy św. biskupi odsłonili i poświęcili na budynku byłej kaplicy na terenie nowopowstałego gimnazjum dwujęzycznej tablicy pamiątkowej, przypominającej, iż biskup Gerhard Schaffran był w latach 1963 - 1972 wikariuszem Kapitularnym Wrocławia i urodził się 4. lipca 1912 r. w Leśnicy. Tablica pamiątkowa zapisana jest w języku polskim i niemieckim.

W referatach wygłoszonych po ceremonii odsłonięcia tablicy przez Ks. prof. dr hab. Kazimierz Dola i Sebalda Kribusa wspomniano o drodze życiowej bk. Gerharda Schaffrana, który swoje obowiązki kapłańskie i biskupie w tak ciężkim czasie wykonywał rzetelnie, pomógł wielu ludziom prowadząc ich do Boga, umacniając ich w chrześcijańskiej wierze.

Na uwagę zasługuje fakt, że biskup Gerhard Schaffran miał możliwość w trakcie komunistycznej nagonki na kościół zobaczenie swojego miejsca urodzenia i złożenia hołdu Św. Annie patronce Górnego Śląska. Było to 27. lipca 1980 r., kiedy to został zaproszony na odpust Matki Anny i dnia 23. czerwca 1983 r., gdzie gościł wraz z wieloma biskupami całego świata podczas pobytu Papieża Jana Pawła II.

Organizatorami uroczystości ku pamięci Biskupa Gerharda Schaffrana byli Burmistrz Leśnicy Hubert Kurzal, przedstawiciel Christlich-Soziales Bildungswerk in Sachsen Helmut Müller i miejscowy proboszcz Henryk Pasieka.

Opolska prasa przemilczała tę historyczna chwilę powrotu Gerharda Schaffrana do swoich rodzinnych stron. Jedynie „Schlesisches Wochenblatt" i "Gość Niedzielny" poinformowały marginesowo o tym ważnym dla Śląska historycznym wydarzeniu, a teksty krótkich notatek nie różniły się w zasadzie w treści.

Moim zdaniem osoba biskupa Gerharda Schaffrana znalazła sobie należne miejsce w historii Leśnicy obok takich sławnych Leśniczan jak: prof.dr Indiolog, językoznawca Theodor Aufrecht, hrabia Georg Goretzki lekarz przyboczny na dworze cesarskim w Wiedniu i królewskim w Warszawie, Prałat Joseph Glowatzki, pisarz Hans Lipinsky-Gottersdorf i wielu innych.

Od szeregu lat zajmuję się życiorysami "Znanych i nieznanych Lesniczan". Dlatego też postanowiłem dzięki uzyskania bibliografii i źródeł, na 90-te urodziny biskupa Gerharda Schaffrana opublikować jego biografię w języku niemieckim i polskim, ażeby umożliwić byłym i obecnym mieszkańcom Leśnicy zapoznanie się z jego drogą życiową. Dedykuję tę biografię młodej generacji, uczniom nowopowstałego Gimnazjum w Leśnicy, w którym nauka jest prowadzona w języku polskim i niemieckim.

Jestem przekonany, że opublikowana biografia w przyszłości zostanie uzupełniona. Jest jeszcze wiele wydarzeń w historii Śląska i Arcybiskupstwa Wrocławskiego, które nie są definitywnie wyjaśnione. Pozostało szereg otwartych pytań, które dotychczas nie otrzymały odpowiedzi. Myślę, że historycy polscy i niemieccy w przyszłości zdołają rozwiązać te problemy. Najlepsze przykłady są: najnowsza książka "Niemcy w Polsce" pióra Marka Zybury, dwujęzyczna Kronika dobrych kontaktów "Polacy -Niemcy" autorstwa Jana Jagusiak, dwujęzyczna książka "Barwy na czarnobiałym" Mathiasa Kneip, książka "Śląskie tragedie" Ewalda Stefana Pollok.

W moich publikacjach często używam starego przysłowia "Jedynie prawda historyczna prowadzi do wolności, pokoju, przyjaźni i pojednania”. Przeszłość, udowodniła, ze przysłowie to posiada swoją rację.