Spytocie - czamu?
Jyny tela do tej fotki dopisza:
-
Było wtedy sztyry lata po drugij wojnie światowej, co sie skończyła w 1945 roku.
-
Wszyjscy uczniowie z tej fotki byli jeszcze w tamtym czasie rdzynnymi Gosławiczanami, co to jeszcze sztyry lata tymu na
swoja wieś godali EHRENFELD.
-
Wszyjscy rozumieli polsko mowa, ale nikedy potrza było ciynżejsze polski słowa przetłumaczyć na nasze.
-
Joch w tej szkole był jedynym rechtorym, co to umiol, boch też Ślonzok jyny o dwa lata starszy od uczni z tej fotki, co
widać na piyrsze blysknyci okym.
Pamiynca, jakby to było wczora - jakech piyrszy roz otworzył dźwiyrze do klasy jako tyn wychowawca. To,
coch ujzdżoł to - aż mnie sztopło.
Dziesiynć synków - jako sie rzekło - o dwa lata młodszych ody mnie i dwajścia siedym "frelek",
z kerymi szło by sie już zolycić. Wszyjstkim brakowało świadectwa ze siodmej klasy, bez kerego nie umieli sie dostać do żodnej zawodówki,
czy choby chycić sie za belejako robota.
Joch sie prawie z tego wrażynio zapomnioł - kandych jest. Zaczon ech godka po naszymu - a było tymu tak:
"Zostołech przidzielony do waszej klasy po to, żeby wom umożliwić zdobyci świadectwa ze siodmej
klasy. Nie byda udowoł przed warmi wielkigo wychowawce, bo - jak widza - to prawie wszyjski synki chodzom w długich galotach i chrubo
godajom. Uczyć, to sie bydymy wszyjscy. Wy - żeby skonczyć podstawowka, a jo - żeby dokończyć nauka w Liceum Pedagogicznym. (Prawie w
tym czasie nauczycieli brakowało. Stąd uczniowie - po ukończeniu przedostatniej klasy Liceum Pedagogicznego mogli podejmować pracę w
charakterze nauczycieli kontraktowych, kontynuując naukę i kończąc ją w czasie wakacji egzaminem).
Tak że już wiymy, po co żeśmy sie tukej zeszli. I wom i mnie zależy na dokończyniu nauki. Mnie tukej w
nauce żodyn nie pomoże, ale wom zobowionzuja sie pomogać na wiela jyny kery bydzie chcioł. W klasie obowionzkowo, a po lekcyjach - na życzyni,
bo uczonc inszych, człowiek som sie uczy."
Joch był prawie świyżo po przeczytaniu "Poematu Pedagogicznego" Makarenki. To było modne w
nauczaniu rechtorów. Młodzi to chnet pochytali, ale starsi nauczyciele nie umieli z tym przijść durch.
Makarenko był za tym, żeby sie kolegować, jako wychowawca z uczniami. Zaufac im, ale też - żeby starać
sie samymu zdobyć zaufani u uczni.
W mojim przipadku - to chyciyło. Już po upływie trzech miesiyncy, udalo sie zorganizować we wsi zespół
tyjatralny, chór i pora sekcji dlo tych, co też chcieli, ale czegoś im zabrakło (słuchu muzycznego, dykcji ... ).
Jyny dwa lata władze oświatowe w Opolu i partyjne w gminie i powiecie umiały ściyrpieć takigo
nauczyciela. Po tym ściongnyli mnie ku wojsku (opisane w ksionżkach z Fyrcokym w tytule).
Uzaś nazod do tej fotografije.
Trzecio od prawej - dziolcha z warkoczami - w raji tych, co stojom, to jest matka od Rajmunda Szymaniec z
Gosławic, kery gro na akordzie we znanym zespole wokalno-instrumentalnym SILESIA. Przez cufal spotkali my sie we Warszawie 20 VI 2002 roku,
jak Zespół SILESIA wystympowoł na uroczystości wrynczanio (to sie nazywo wybitnym Ślonzokom) statuetki "Popiersie Ślązaczki".
A było to w Zamku Ostrogskich. Po wystympach zgodali my sie o tym, co mnie - od blisko pół wieku miyszkańca Warszawy (bo przeca nie
Warazawioka) - łonczy z Gosławicami? W godce wyszło, że tamyk w tych Gosławicach, przinoleżnych już do Opola, nic o mojich 7-miu
ksionżkach z Fyrcokym w tytule nie wiedzom. (Czamu? - to mom opisane w ksionżce "Fyrcok za briftryjgra" str. 260). Zarozki żech
obiecoł Rajmundowi i pozostałym członkom zespołu SILESIA , że skseruja z kożdej ksionżki te rozdziały, kere traktujom o Gosławicach.
Zbiera to do kupy i ... wyszła z tego 100-stronicowo ksionżka, co dostała tytuł:
Rudolf Faciok o Gosławicach.
Wybrane z ksionżek z FYRCOKYM w tytule.
Niniejszy zbiorek dedykuje Zespołowi SILESIA.
W skład tego zespołu wchodzom sztyry osoby. Dwie siostry i brat z rodziny CZECH - prziczym siostry po chłopach
nazywajom sie: Gabriela Dworakowska - skrzypce i śpiew i Barbara Wysocka - śpiew. Krystian Czech - klarnet i śpiew. Rajmund Szymaniec -
akordeon.
Słowa żech dotrzimoł i po tydniu ksionżka o Gosławicach wysłołech Rajmundowi. Rajmund zarozki przisłoł
mi załonczono fotografijo klasy, na kerej jest jego matka. Do tego miołech przisłanych piynć plyt CD z nagraniym przecudnych utworów od
zespołu SILESIA.
Eben - tego by mi było szkoda - eliby sie miała stracić odświyżono po 52-ch latach pamiynć o blisko
40-ciorgu ludziach z Gosławic - dzisiej już dobrze po 60-tce. Prawie drugi tela było w amatorskim zespole tyjatralnym i roztomantych
sekcjach - co to wszyjstko gmina chciała podciongnyć pod "akcyjo repolonizacyjno", a joch sie nie zgodziył, bo żodno akcyjo w
tej działalności mi nie prziświycała - jakoch już o tym w inkszym tekście napisoł.
Jak by to było fajnie, eliby sie udało odświyżyć pamiynć u starzików, dzieciom przibliżyć młodość
jejich rodziców i dostarczyć materyje do "przeżuwanio" wnukom.
Przeca to je to, na co dzisiej ni momy czasu bo ... ,a i tak - przileci kometa, szmajdnie ogonym i świat
pieron strzeli - jako to keryś z tych zagonionych pedzioł. A bo co? Lepszo momy perspektywa?
Możno prawie taki odświyżani pamiynci niejednego by opamiyntało.Eliby sie keryś z tej fotki doł znać,
toby było prawie tak, jakby sie otworzyło dekel od starej, zapomnianej szkatułki z perłami i briliantami w pojstrzodku, o kerych też
sie zapomniało w pogoni za tymi pierzińskimi dolarami abo euro. Nie dejmy sie do reszty ogłupić, bo prawdziwe skarby som w tej
zakurzonej szkatułce, "krzince", co se mo znejść w Klubie "Ślonskie Beranie".
A że som ni mom za wiela do ukrycio - toteż i adres podom, eliby kery z tej fotki chcioł mi na stare lata
sprawić trocha radości i dać sie znać.
ul. Grójecka 64 m
22 02-339 Warszawa
tel.: 659 45 36
Ostatni roz toch mioł trocha wrazyń z Gosławic, jakech sie tamyk znojd przejazdym do Jeleniej Góry, a opisane to mom w
ksionżce "Giskana od Fyrcoka" str. 81.
Było to prawie wtedy, jakech przez cufal trefiył w Gosławicach na wycieczkowy autobus z haźlym w
pojstrzodku, co to zebroł ze sobom cołki miech opowieści - ledwo zacznytych i jyny jedna zacznyto i dokończono. To opowieść o cerze od
Francka S. Terozki ta cera śpiywo solo w NDF (Neue Deutsche Filmgesellschaft)... Smyntne słowa pieśni miyszały sie z szumym silnika ...
"Wir möchten so gerne noch bleiben, aber der Wagen der rollt".
Rudolf Paciok
P.S.
A z tymi "frelkami" z klasy - co to szłoby sie już śnimi zolycić - to wcale nie błoznuja. Blysknijcie okym na fotka mojij
klasy. Dziołcha - piyrszo z lewej z warkoczami - też jest do obejzdżynio w ksionżce "Giskana od Fyrcoka" na str. 168 (w drugim
rzyndzie stojoncych, po prawej stronie od mlodej pory). Jest tam jako druchna na weselu Fabi Duda z Gosławic z Johanym Broll z Ozimka. Na
tym weselu joch był tzw. przednim drużbom. Jeszcze bardzij do rozpoznanio jest ta frelka w ksionżce "Fyrcok za briftryjgra" na
str. 293, kandy jest fotka wszyjskich drużbow - jyny samych. W raji (rzędzie) stojoncych - drugo z prawej. Jest to szczegół, kerego nie
do sie zauwazyć eliby sie go nie opisało, a zaświadczo o tym, ze w tej mojij pisaninie ni ma bujanio.
