- a A
- ą Ą - (um - dąb, un - ksądz)
- ã Ã - (ą)
- b B
- c C
- cz Cz - (ć)
- d D
- e E
- é É - (e+y)
- ё Ё - (krótczé e)
- f F
- g G
- h H - (njemé)
- i I
- j J
- k K
- l L
- ł Ł
- m M
- n N
- ń Ń
- o O
- ò Ò - (łe)
- ó Ó
- ô Ô - (o+y)
- p P
- r R
- s S
- sz Sz - (ś)
- t T
- u U
- ù Ù - (łe, u+y)
- w W
- y Y
- z Z
- ż Ż - (ź)
Podkreśleniem zaznaczamy na tej stronie
sylabę akcentowaną - w pisowni tego się nie robi wcale.
ò - ue. Gdy występuje po
‘w’ lub ‘h’ - tychże spółgłosek nie czytamy (są głuche).
ù - ui, uy. Gdy występuje
po ‘w’ lub ‘h’ - tychże spółgłosek nie czytamy (są głuche).
ã - nosowe a
ą - nosowe o
é - jako y lub yj. W zestawieniu
z poprzedzającym ‘i’ nie czytamy go wcale.
ë - czytamy jako bardzo krótkie
‘e’ cofnięte nieco do tyłu, co zbliża je do dźwięku ‘a’.
ô - wymawiamy jako głoskę do
której wargi układamy jak do ‘u’ a język jak do ‘e’ lub ‘y’. Często w potocznej i szybkiej mowie to
zaokrąglenie warg zanika.
ó - wymawiamy zasadniczo jak
polskie ‘u’. Gdy występuje po ‘w’ lub ‘h’ - tychże spółgłosek nie czytamy (są głuche).
i oraz y - czytamy jak
twardsze niż w polszczyźnie ‘i’. Zapis ‘i’ albo ‘y’ nie ma żadnego znaczenia dla wymowy, jest
podyktowany wyłącznie tradycją.
u - wymawiamy jako
‘u’ artykulacyjnie przesunięte do przodu (zwężone wargi jek we francuskim u) albo jako dźwięk tożsamy z głoską i/y (patrz
wyżej).
Spółgłoski szeregu szumiącego sz,
ż, cz, dż - wymawiamy miękko. Tzn. ‘sz’ jako dźwięk pośredni między ‘sz’ a
‘ś’, ‘ż’ jako dźwięk pośredni między ‘ż’ a ‘ź’ itd.
Spółgłoskę ‘rz’
wymawiamy raczej twardo, jak polskie ‘ż’. W niektórych rejonach istnieje wymowa miękka lub frykatywna (tzn rozbita na
dwie głoski r+ź).
