Wersja orginalna (niemiecka)
Die sprachenfreundliche Gemeinde
Eine Aktion von: Nordfriisk Instituut, Niederdeutsches Zentrum, Sydslesvigsk Forening gemeinsam mit dem
Schleswig-Holsteinischen Gemeindetag, Kreisverband Nordfriesland
Sprachen zu lernen ist von zentraler Bedeutung für die künftige gesellschaftliche, kulturelle und wirtschaftliche
Entwicklung in Europa. Daher hat die Europäische Union gemeinsam mit dem Europarat das Jahr 2001 zum Europäischen Jahr der Sprachen (EJS)
ausgerufen und finanzielle Unterstützung für Projekte zur Verfügung gestellt, die den Zielen des EJS entsprechen. Der Wettbewerb
"Sprachenfreundliche Gemeinde" wurde als einziges Projekt für Schleswig-Holstein in diese Förderung aufgenommen und wird
veranstaltet von dem Nordfriisk Instituut in Bredstedt, dem Plattdüütsch Zentrum in Leck und dem in Flensburg.
Die gesamte Aktion wird finanziell gefördert durch einen Zuschuss der Europäischen Kommission, durch das Land
Schleswig-Holstein, die Kulturstiftung des Kreises Nordfriesland sowie den "Fördervereen Plattdüütsch-Zentrum". Die
Sprachgruppen tragen jeweils auch einen eigenen finanziellen Anteil und steuern ihre Arbeitskraft zum Gelingen des Projekts bei.
Das Projekt "Sprachenfreundliche Gemeinde" wird als Wettbewerb durchgeführt, um einen zusätzlichen Anreiz für
die Gemeinden zu verstärkter Unterstützung der Mehrsprachigkeit zu geben. Gemeinden und Ämter, die aktiv die Mehrsprachigkeit in ihrem
Zuständigkeitsbereich fördern, sollen im Sprachenjahr 2001 eine Plakette als Auszeichnung erhalten. (siehe: Veranstaltungen/Aktuelles)
Der Kriterienkatalog, der einer Beurteilung zugrunde liegt, enthält als Hauptpunkte:
1. Mehrsprachige Verwaltung
Beispiele:
-
Beschilderung in und an öffentlichen Gebäuden (z.B. Informationstafeln, Hinweisschilder, Aushänge)
-
Angebot von Trauungen in unterschiedlichen Sprachen
-
Anrufbeantworter/Warteschleife
-
Briefköpfe, Freistempler
-
Internetpräsentation
-
Stellenausschreibungen (bilden Sprachkenntnisse eine nennenswerte
Zusatzqualifikation in Verwaltung, Kindergarten, Sozialstation usw.?)
2. Sprachgebrauch bei öffentlichen Veranstaltungen etc. sowie Veröffentlichungen
Beispiele:
3. Aktive Förderung von sprachpflegerisch tätigen Institutionen, Vereinen etc.
Beispiele:
-
aktive Förderung vorhandener Einrichtungen (z.B. regionalsprachige Literatur in Büchereien)
-
Förderung von Projekten (z.B. Tagungen, Sprachreisen)
-
Mitgliedschaft in Vereinen und Einrichtungen
-
Unterstützung von mehrsprachiger Erziehung (z.B. Kindergarten, Schule, Schülerbeförderung)
-
Angebote in Bildungseinrichtungen wie Volkshochschulen und Ortskulturringen
4. Beschilderungen
Beispiele:
-
Straßen
-
Radwege
-
Ortstafeln
-
Hinweisschilder
-
Begrüßungsschilder
5. Kulturelles Leben
Förderung des kulturellen Lebens durch die Gemeinde in Hinblick auf Mehrsprachigkeit., z.B. in folgenden Bereichen:
6. Integration von ausländischen Mitbürgern
Gibt es in Ihrer Gemeinde ausländische MitbürgerInnen und haben diese noch sprachliche Verständigungsprobleme? Was wird
in der Gemeinde für ein freundschaftliches Miteinander getan?
Für die Teilnahme am Wettbewerb "sprachenfreundliche Gemeinde" ist die Erfüllung sämtlicher Punkte nicht
Voraussetzung. Die Kriterien und
Beispiele verstehen sich als Vorschläge. Eigene Ideen werden von der Jury mitberücksichtigt. Im Bereich der
Privatwirtschaft können beispielsweise Betriebe zu regionalsprachiger Beschilderung und auch
Werbung angeregt werden, Restaurants können ihre Speisekarte zwei- oder mehrsprachig gestalten usw.
Die sprachliche Vielfalt Nordfrieslands ist eine zusätzliche Attraktivität der Region!
Die Aktion Sprachenland Nordfriesland fordert mehr Öffentlichkeit für die Sprachen Friesisch, Niederdeutsch, Süderjütisch,
Dänisch in Nordfriesland. Mit Inkrafttreten der Sprachencharta zum 1.1.1999 sind für diese Forderung bessere Rahmenbedingungen geschaffen
worden, die es umzusetzen gilt.
Das Projekt "sprachenfreundliche Gemeinde" ruft alle Gemeinden und Ämter in Nordfriesland dazu auf, den kleinen
Sprachen in ihrer Region einen öffentlich sichtbaren Stellenwert einzuräumen. Für die Umsetzung werden hier (s.o.) Vorschläge gemacht.
Wenn eine Gemeinde gerne bei diesem Projekt mitmachen möchte, aber heute die Voraussetzungen noch nicht erfüllt, dann kann sie sich
trotzdem melden. Es wird dann miteinander der Zeitpunkt vereinbart, wann eine Auszeichnung möglich sein wird.
Ansprechpartner:
-
Nordfriisk Instituut, Süderstraße 30, 25821 Bräist/Bredstedt, NF, Tel: 04671/2081, Fax: 04671/1333, e-mail: Sprachenland@nordfriiskinstituut.de
-
Niederdeutsches Zentrum/Plattdüüsch Zentrum, Flensburger Straße 18, 25917 Leck, NF, Tel: 04662/77272, Fax:
04662/77273
-
Südslesvigsk Forening, Neustadt 95, 25813 Husum, NF, Tel: 04861/5493, Fax: 04841/63618; Lorenz Jannsen Str. 1, 25899
Niebüll, NF, Tel: 04661/2755; Am Hafen 30, 25832 Tönning, NF, Tel. 04861/5493
-
Gemeindetag Nordfriesland, Geschäftsstelle: Karin Martinsen, Osterdeich 64, 25927 Naischöspel/Neukirchen, NF, Tel:
04664/940013, Fax: 04664/9830337
|
|
Tłumaczenie na polski
Wielojęzyczna gmina
Akcja Instytutu Północnofryzyjskiego, Ośrodka Dolnej Niemczyzny, Towarzystwa Południowoszlezwiskiego, z poparciem
Sejmiku Gmin Kraju Związkowego Szlezwik-Holsztyn oraz Związku Powiatów Północnej Fryzji
Nauka języków ma centralne znaczenie w społecznym, kulturowym i gospodarczym rozwoju przyszłej Europy. Z tego względu
Unia Europejska wraz z Radą Europy ogłosiła rok 2001 Europejskim Rokiem Języków (ERJ) i zmobilizowała środki finansowe na wsparcie
projektów, które przysłużą się celom ERJ. Konkurs „wielojęzyczna gmina” – jako jedyny projekt w
Szlezwiku-Holsztynie – został uznany jako godny wsparcia w ramach ERJ.
Organizatorami konkursu są: Instytut Północnofryzyjski (Nordfriisk Instituut) w Bredstedt, Ośrodek Dolnej
Niemczyzny (Plattdüütsch Zentrum) w Leck oraz Duński Sekretariat Generalny (Dansk Generalsekretariat) we Flensburgu.
Cała akcja uzyskała ponadto wsparcie Komisji Europejskiej, Kraju Związkowego Szlezwik-Holsztyn, Funduszu na Rzecz Kultury
Powiatu Fryzja Północna oraz Towarzystwa ku Wspieraniu Ośrodka Dolnej Niemczyzny
(Fördervereen Plattdüütsch-Zentrum). Ponadto każda grupa językowa we własnym zakresie udziela się
finansowo oraz energicznie wspiera realizację projektu.
Projekt „wielojęzyczna gmina” zostanie przeprowadzony w formie rywalizacji międzygminnej w celu
stworzenia dodatkowego bodźca dla gmin, aby te w większym stopniu wspierały wielojęzyczność. Gminy i urzędy, które na obszarze przez
siebie administrowanym aktywnie ją wesprą zostaną wyróżnione w Roku Języków 2001 medalem.
Katalog kryteriów, które podlegają ocenie, wyszczególnia następujące inicjatywy:
1. Wielojęzyczna administracja
Przykłady:
-
Napisy i tablice w oraz na budynkach publicznych (n p : tablice informacyjne, wywieszki, ogłoszenia)
-
Możliwość ślubów w językach mniejszościowych
-
Automatyczna sekretarka
-
Pieczątki, nagłówki listów
-
Prezentacja internetowa
-
Ogłoszenia o miejscach pracy (czy znajomość języków stanowi ważną dodatkową kwalifikację w administracji,
przedszkolu, przychodni itd.) ?
2. Używanie języka na imprezach publicznych jak również w publikacjach gminnych
Przykłady:
3. Aktywne wspieranie instytucji, towarzystw itd., które pielęgnują język mniejszościowy.
-
Aktywne wspieranie istniejących instytucji (n.p.: literatura w mowie regionalnej w bibliotekach)
-
Wspieranie projektów (n.p.: konferencje, wycieczki językowe)
-
Członkostwo w odpowiednich stowarzyszeniach i instytucjach
-
Popieranie wielojęzycznego wychowania i edukacji (n.p.: w przedszkolach, szkołach; itd.)
-
Możliwość edukacji w ośrodkach edukacyjnych, uniwersytetach ludowych oraz w gminnych domach kultury
4. Oznakowania drogowe:
Przykłady:
5. Życie kulturalne
Wspieranie życia kulturalnego gminy w zakresie języka mniejszościowego n.p.:
6. Integracja obcokrajowców
Żyją w gminie obcokrajowcy, którzy mają problemy z językiem ? Co gmina czyni dla zgodnego współżycia miejscowych z
przyjezdnymi ?
-
Kursy językowe
-
Towarzystwa sportowe
-
Kościół
-
Socjalne instytucje
-
Inne działania itd.
Żeby uczestniczyć w konkursie „Wielojęzyczna gmina”, gmina nie musi spełnić wszystkich wymienionych
kryteriów. Przykłady te i kryteria to jedynie propozycje. Jury uwzględnia własne pomysły uczestników. Gminy mogą również zachęcać
prywatne zakłady i przedsiębiorstwa do wielojęzycznego oznakowania i reklamy, restauracje mogą wystawiać jadłospis w języku mniejszościowym
itd.
Językowa różnorodność Północnej Fryzji to dodatkowa atrakcja regionu !!!
Akcja „Północna Fryzja krajem wielojęzycznym” podnosi prestiż języków: fryzyjskiego, dolnoniemieckiego, południowojuckiego
oraz duńskiego w Północnej Fryzji. Poprzez ustanowienie europejskiej karty o ochronie języków mniejszościowych i zagrożonych z dnia
1.1.1999 stworzono lepsze warunki ramowe, które teraz należy wcielić w życie. Organizatorzy konkursu „Wielojęzyczna gmina”
wzywają wszystkie gminy i urzędy Północnej Fryzji do przyznania „małym” językom regionu większego, na zewnątrz
widocznego znaczenia. Jeśli gmina zechce wziąć udział ale jeszcze nie spełnia warunków uczestnictwa, może mimo to się zgłosić. W
takim przypadku zostanie ustalony okres czasu do spełnienia warunków uczestnictwa przez gminę.
Partnerzy:
-
Nordfriisk Instituut, Süderstraße 30, 25821 Bräist/Bredstedt, NF, Tel: 04671/2081, Fax: 04671/1333, e-mail: Sprachenland@nordfriiskinstituut.de
-
Niederdeutsches Zentrum/Plattdüüsch Zentrum, Flensburger Straße 18, 25917 Leck, NF, Tel: 04662/77272, Fax:
04662/77273
-
Südslesvigsk Forening, Neustadt 95, 25813 Husum, NF, Tel: 04861/5493, Fax: 04841/63618; Lorenz Jannsen Str. 1, 25899
Niebüll, NF, Tel: 04661/2755; Am Hafen 30, 25832 Tönning, NF, Tel. 04861/5493
-
Gemeindetag Nordfriesland, Geschäftsstelle: Karin Martinsen, Osterdeich 64, 25927 Naischöspel/Neukirchen, NF, Tel:
04664/940013, Fax: 04664/9830337
|
