© Antoni Respondek - www.slonsk.de - 09/2001
W mojih ukohanyh Uogewnikah S’loonskih

  SLONSK

Wielu ceko na swooj Pass

Antoni Respondek

W mojich ukochanych Uogewnikach S'lonskich, co roku, mo miejsce sjazd uogewnickiyj diaspory.
Ja, ja, DIASPORY ! Bo nie ino inni mogom byc' uozkurzyni po co³kym s'wiecie i co pora lot sjyrzdrzac' sie do swojego Vaterlandu z Hameryki, Miymiec cy Kazachstanu. My S'lonzoki, w tym uogewnicanie, tyrz momy swoja DIASPORA ! A sjyrzdzo sie uona u nos w Uogewnikach S'lonskich w uiogewnicki uodpust. W dziyn' s'wiyntego Jana Nepomucena. Jurz zech Wom uo tym pisou. Trefi to w nojblizszo niydziela. Jurz zech wos zaproszou. Zachwolou karasole i budy.
W tym dniu bydzie wiyncyj nisz normalnie drogich aut na biouych blachach, ludzi w zuotych brelach i tego jedynego w swojym rodzaju " errr " przy wymowianiu niykerych suow. Ale nie ma w tym nic dziwnego. U innych suyszy sie miynke wschodnie " elll " jak w suowie Jagiello. Jedni i drudzy som "uobywatelami nowych krajow, ale ze s'wiadomos'ciom przeszuo¶ci, swoich korzyni etnicznych, narodowych,kulturowych". Miyndzy kryskami przepisourzech suowa z "Dziynnika Zachodniego" ( nr 113 z 16.05.2001r. ) jake paduy uo emigrantach na Sjez'dzie Polonii. A tak na marginesie - jak my nazwiymy swoia emigracjo? - Silesiana?
Bo przeca jak zapytom moja ciotka uo swoj stary kraj, kaj sie urodzioua, to mi uodpowie rze to bouy Uogewniki na S'lonsku. A moj dalszy kuzyn, z kerym my za dziecka pas'li krowy, a teraz mo swoja misjo w Boliwii, na to samo pytanie uodpowiy - rze na Uopolskym S'lonsku. Wszyscy Uoni rzyjom w nowych krajach, sjyrzdrzajom sie na swojich Sjazdach i uodpustach. Teroz chcom miec' swoja Karta i przepisy uo podwujnym uobywatelstwie. Rzondajom tego uod Sejmu i Synatu. Trza im miec' po dwa Pass-y. Z nowego i starego kraju. Po te nowe Pass-y udowali sie w niyznano przyszuos'c', z biydy, za chlebym, w wojynnyj tyuaczce, z politycnych wyborow abo pod politycnym przymusym. Jedni szukali chleba, drudzy wolnos'ci. Rzol mi ich czynsto jak cytom, wiela wyciyrpieli uod obcych, w przej¶ciowych lagrach, w kazachskich stepach i mroz'nyj Kanadzie. I przyznowom im racjo - uoni majom prawo do podwujnych passportow, coby mogli kursowc' miyndzy nowym i starym krajym.
Jo byda ich popiyrou i przed Syjmym i przed Synatym. Uoni majom peune prawo do tego, aby "dzisioj ich duchowom torzsamo¶'c' wyznoczauy uobie uojczyzny - ta downo i ta nowo ( to zas' bou cytat ). Couki czos boua gotka uo tych, co byli gnani siuom wewnyntrznom abo zewnyntrznom w nieznane, ku nowymu, a dzisioj chcom i pragnom powracac' do starego, dobrego i swojskego kraju.
Wielu z nos nie goni za nicym nowym, dalekiym. Niy gno nos tam ani rzodno sioua wewnyntrzno ani zewnyntrzno. Wolymy wrocac' do tego co bouo. Aby mys'lami. Do starego, poczciwego, s'lonskego Kraju - naszyj s'lonskiyj Ojczyzny! Czy potrzebujemy do tego podwujnych PASZPORTOW? Momy ino jedyn, z nowego kraju ! Czy momy sie, tak jak Uoni, tysz domagac' podwujnego uobywatelstwa i passportow?
A trza by miec' tyrz jak inni dwa, coby moc kursowac' miyndzy nowym i starym krajym. Bardzi wielu i bardzo jusz dugo ceko na swoj Pass do starego kraju - S"LOONSKA !!! Powiydzcie WIELU ?
Fto i kaj nom je wydo ? W Strassburgu ? Trza robic' raja !